Έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί οι τρίχες στη βούρτσα των μαλλιών σας είναι περισσότερες τους μήνες μετά τις καλοκαιρινές διακοπές σας; Αν ναι, δεν είστε οι μοναδικοί, αφού μεγάλος αριθμός γυναικών και ανδρών αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και όλοι σπεύδουν να βρουν εγκαίρως τη λύση, προτού πάρει μεγάλη έκταση.
Τα μέχρι σήμερα δεδομένα δείχνουν ότι η αιτία της τριχόπτωσης τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι πολύ πιθανό να οφείλεται στη βλάβη που έχει προκληθεί στα επιθηλιακά κύτταρα του δέρματος και στα κερατινοκύτταρα που βρίσκονται στη μήτρα των τριχοθυλακίων από τον ήλιο.
Η υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί επίσης επιτάχυνση του κύκλου ζωής των τριχών, με αποτέλεσμα περισσότερες να εισέρχονται σε τελογενή φάση και να πέφτουν λίγους μήνες αργότερα.
«Τα περίπου 100.000 – 150.000 τριχοθυλάκια που έχει το τριχωτό της κεφαλής έχουν έναν κύκλο ζωής που περιλαμβάνει τη διάρκειας 1-4 ετών φάση της αναγέννησης, κατά την οποία η τρίχα αναπτύσσεται, τη σύντομη φάση της καταγένεσης που διαρκεί 4 εβδομάδες, οπότε η τρίχα παύει να αναπτύσσεται, και η τελογενής φάση, που η τρίχα παραμένει για 3 μήνες και μετά πέφτει.
Η διάρκεια της κάθε φάσης για κάθε τρίχα είναι διαφορετική, γεγονός που μας επιτρέπει να διατηρούμε έναν μεγάλο αριθμό μαλλιών στο κεφάλι μας ανά πάσα στιγμή. Από τις τρίχες που έχουμε, 9 στις 10 βρίσκεται στην 1η φάση και 1 στις 10 στην 3η.
Ο κύκλος της τρίχας είναι δυνατόν να πάψει να εξελίσσεται ομαλά όταν κάποιο σοβαρό συμβάν κλονίσει τη σωματική ή ψυχική υγεία. Τότε μεγάλος αριθμός τριχών μπαίνει πρόωρα στην τελογενή φάση και χάνεται εντός 6μήνου. Έτσι, το άτομο που έχει βιώσει το στρεσογόνο γεγονός βλέπει να χάνεται μεγάλος αριθμός τριχών όταν βουρτσίζει ή λούζει τα μαλλιά του.
Στην προκειμένη περίπτωση το στρεσογόνο γεγονός είναι η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, η οποία, ωστόσο, δεν προκαλεί μόνιμη βλάβη στα τριχοθυλάκια και οι τρίχες αρχίζουν να ξαναφυτρώνουν μετά από λίγο καιρό. Εάν βέβαια η έκθεση είναι παρατεταμένη, υπάρχει το ενδεχόμενο της μόνιμης απώλειάς τους», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Η τριχόπτωση τους πρώτους μήνες μετά το καλοκαίρι δεν είναι, όμως, απαραιτήτως αυτής της αιτιολογίας. Ο λόγος μπορεί να είναι άλλος και γι’ αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται η γνώμη ενός ειδικού όταν το πρόβλημα επιμένει.
Εάν η τριχόπτωση συνεχίζεται με την ίδια ένταση, το πιθανότερο είναι να οφείλεται σε ανδρογενή αλωπεκία, μια πάθηση που πλήττει (παρά το όνομά της) και τα δύο φύλα. Είναι ο συχνότερος λόγος απώλειας των μαλλιών και εμφανίζεται σε διαφορετικά σημεία στους άνδρες απ’ ότι στις γυναίκες. Στους πρώτους επηρεάζει την περιοχή των κροτάφων, του μετώπου και της κορυφής του τριχωτού και στις δεύτερες το κέντρο του κεφαλιού. Η απώλεια είναι σταδιακή και όχι απότομη και προκαλεί πολλά και σοβαρά ψυχικά προβλήματα. Έχει δε συνέπειες και στην κοινωνική, επαγγελματική και ερωτική ζωή, ιδίως των γυναικών.
«Πρόκειται για μια δερματοπάθεια που οφείλεται την ανισορροπία των ανδρογόνων, η οποία σε μεγάλο ποσοστό είναι κληρονομική. Στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, δημοσιεύθηκαν πρόσφατα τα αποτελέσματα μιας γερμανικής μελέτης που πραγματοποιήθηκε σε 72.469 άνδρες για να διαπιστωθεί κατά πόσο σπάνιες μεταλλάξεις ενοχοποιούνται σε ανδρογενή αλωπεκία, από την οποία βρέθηκαν νέα 5 γονίδια που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξή της. Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν επίσης τη συμβολή άλλων 2 γονιδίων που ήταν ήδη γνωστά στην επιστημονική κοινότητα και ανέδειξαν άλλα 3 με την ελπίδα να γνωρίσουμε καλύτερα την ανδρογενή αλωπεκία και να καταφέρουμε να την προβλέψουμε αλλά και να τη θεραπεύσουμε», επισημαίνει ο δρ Στάμου.
Προς το παρόν με τη φυσική εξέταση και με μια εξέταση που ονομάζεται τριχοριζόγραμμα μπορούμε να διαπιστώσουμε την ύπαρξη τριχόπτωσης. Μέσω αυτής της εξέτασης μαθαίνουμε πόσα ενεργά τριχοθυλάκια υπάρχουν, καθώς και το πάχος των τριχών και την πυκνότητα των μαλλιών. Το ψηφιακό τριχοριζόγραμμα είναι μια σύγχρονη εξέταση που δεν προκαλεί τον παραμικρό πόνο και πραγματοποιείται σε ελάχιστα λεπτά, χωρίς απώλεια τριχών.
Η δερματοσκόπηση μπορεί να μας δείξει αόρατες με το γυμνό μάτι βλάβες και η βιοψία να μας αποκαλύψει άλλες πιθανές παθήσεις.
Εάν υπάρχει υποψία ότι η τριχόπτωση οφείλεται σε ενδοκρινικές αιτίες, πραγματοποιούνται και εξετάσεις αίματος, όπως άλλωστε και στα άτομα που δεν τρέφονται σωστά ή επαρκώς.
«Η θεραπεία της τριχόπτωσης εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Υπάρχουν αγωγές με φάρμακα, τοπικά και με χάπια, που μπορούν να προφυλάξουν ή να επιβραδύνουν την απώλεια των τριχών και να επιταχύνουν την αναγέννηση όσων έπεσαν.
Εκτός από τις θεραπείες με φάρμακα, έχουν αναπτυχθεί και άλλοι τρόποι αντιμετώπισης. Εξαιρετικά αποτελέσματα προσφέρουν οι μη αυτόλογοι αυξητικοί παράγοντες, που ενεργοποιούν και ενισχύουν κύτταρα των τριχοθυλακίων με φυσικό τρόπο, η οποία μπορεί να λειτουργήσει και προληπτικά», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.
by 