Τι ειναι η Ακτινικη Υπερκερατωση;
Οι σκληρά φολιδωτές βλάβες, στο κατεστραμμένο από τον ήλιο, δέρμα ονομάζονται ακτινικές υπερκερατώσεις. Η ακτινική υπερκεράτωση είναι επίσης γνωστή ως ηλιακή υπερκεράτωση. Θα πρέπει να διακρίνεται από άλλα είδη υπερκεράτωσης (φολιδωτές βλάβες), όπως σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση και τριχοειδή κεράτωση.
Η Ακτινική Υπερκεράτωση είναι μια αντανάκλαση της ανώμαλης ανάπτυξης των κυττάρων του δέρματος που οφείλεται στην έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Θεωρούνται προκαρκινικές ή μια πρώιμη μορφή ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Εμφανίζονται ως πολλαπλές επίπεδες ή συμπαγείς, φολιδωτές ή ακροχονδρονώδεις, κόκκινες δερματικές βλάβες. Μια υπερκεράτωση μπορεί να εξελιχθεί σε δερματικό κέρας.
Η ακτινική υπερκεράτωση είναι πολύ κοινή σε σημεία που επανειλημμένα εκθέτονται στον ήλιο, ιδιαίτερα, το πίσω μέρος των χεριών, το πρόσωπο, τις περισσότερες φορές επηρεάζονται η μύτη, τα μάγουλα, το άνω χείλος, οι κρόταφοι και το μέτωπο. Στα χείλη η ακτινική υπερκεράτωση ονομάζεται ακτινική ή ηλιακή χειλίτιδα. Είναι ιδιαίτερα συχνή σε ανοιχτόχρωμα δέρματα ή σε άτομα που έχουν εργαστεί σε εξωτερικούς χώρους για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς αντηλιακή προστασία. Το δέρμα κατεστραμμένο από τον ήλιο είναι επίσης ξηρό, αποχρωματισμένο και ζαρωμένο.
Ειναι επικινδυνες οι ακτινικες υπερκερατωσεις;
Οι ακτινικές υπερκερατώσεις από μόνες τους είναι αβλαβείς, αλλά μπορεί να είναι δυσάρεστες και αντιαισθητικές.
Η κύρια ανησυχία είναι ότι οι ακτινικές υπερκερατώσεις μπορεί να προκαλέσουν έναν τύπο καρκίνου του δέρματος που ονομάζεται ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Ο κίνδυνος ακανθοκυτταρικού καρκινώματος είναι περίπου 10 έως 15% σε έναν ασθενή που έχει περισσότερες από δέκα ακτινικές υπερκερατώσεις.
Οι άνθρωποι με υπερκερατώσεις θα πρέπει να επισκέπτονται τον δερματολόγο τους τακτικά για εξέταση γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να αναπτύξουν βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και κακόηθες μελάνωμα.
Θεραπεια για την Ακτινικη Υπερκερατωση
Η θεραπευτική αγωγή για την ακτινική υπερκεράτωση απαιτεί την απομάκρυνση των ελαττωματικών κυττάρων του δέρματος. Στη συνέχεια, νέο δέρμα αναπτύσσεται που αποτελείται από βαθύτερα κύτταρα τα οποία έχουν διαφύγει τη ζημία του ήλιου.
Δεν είναι πρακτικό να αφαιρεθούν όλες οι υπερκερατώσεις σε άτομα με πολύ εκτεταμένη ζημιά από τον ήλιο, σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να απαλλαγούμε από τις συμπαγείς ή τις ευαίσθητες βλάβες, διότι είναι αυτές που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εξέλιξης σε καρκίνο του δέρματος.
Οι θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κρυοθεραπεία, ψύξη με υγρό άζωτο, δημιουργούνται παροδικά φλύκταινες και οι δερματικές βλάβες αποβάλλονται.
- Καυτηριασμός με χειρουργικό laser CO2. Με τη μέθοδο αυτή καυτηριάζονται επιλεκτικά οι ακτινικές υπερκερατώσεις αφήνοντας ανέπαφο το γύρω υγιές δέρμα.
- Απόξεση και καυτηρίαση, προτιμάται σε παχύτερες υπερκερατώσεις και είναι μια κοινή μέθοδος για την έγκαιρη απομάκρυνση των ακανθοκυτταρικών κυττάρων.
- Εκτομή, αποκοπή της βλάβης (εκτομή βιοψία). Με αυτή τη διαδικασία η βλάβη αφαιρείται εντελώς και στέλνεται για παθολογοανατομική εξέταση.
- Ingenol Mebutate κρέμα, θεραπεία με σύντομο χρόνο εφαρμογής – 3 ημέρες. Αποτελεσματική θεραπεία σε περιπτώσεις με πολλές ακτινικές υπερκερατώσεις-θεραπεία πεδίου.
- 5-φθοροουρακίλη κρέμα, χρήσιμη όταν υπάρχουν πολλές υπερκερατώσεις στο πρόσωπο.
- Imiquimod κρέμα, τροποποιητική ουσία της ανοσοαπόκρισης σε περιοχές με πολλές ακτινικές υπερκερατώσεις – θεραπεία πεδίου.
- Φωτοδυναμική θεραπεία (PDT) με εφαρμογή φωτοευαισθητοποιού φαρμακευτικής ουσίας (5-ALA) στην περιοχή με δερματικές βλάβες ακτινικών υπερκερατώσεων και ακολούθως σε έκθεσή της σε τεχνητή πηγή ορατού φωτός στο ιατρείο ή με ιατρικές οδηγίες στο φώς της ημέρας.