Τοπικές και συστηματικές είναι οι επιπτώσεις της χρήσης των περισσοτέρων μανό. Εκτός από προβλήματα στα νύχια, όπως μυκητιάσεις και στο δέρμα γύρω από αυτά, π.χ. αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής μπορούν να προκαλέσουν έκζεμα σε απομακρυσμένα σημεία της επιδερμίδας που αγγίζουμε με τα χέρια, αλλεργίες, ενδοκρινολογικά και πεπτικά προβλήματα, μέχρι και καρκίνο.
Ένοχες γι’ αυτές τις αντιδράσεις είναι κάποιες ουσίες που περιέχονται στα βερνίκια νυχιών. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες περιορισμού τους, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος. Κατά καιρούς και μετά από τη διεξαγωγή μελετών που επιβεβαιώνουν την επικινδυνότητά τους, αρμόδιοι φορείς στην Ευρώπη και στην Αμερική προβαίνουν σε απαγορεύσεις ουσιών που έχει κρίνει ότι προκαλούν βλάβες στον οργανισμό.
Μεταξύ των πιο πρόσφατων απαγορεύσεων αφορά στην ουσία TPO (τριμεθυλοβενζοϋλοδιφαινυλοφωσφινοξείδιο), η οποία βοηθά το βερνίκι σε μορφή τζελ να σκληρύνει υπό υπεριώδη ακτινοβολία ή λάμπες LED και να διατηρεί τα χρώματα ζωντανά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Προστέθηκε στον κατάλογο των απαγορευμένων ουσιών για χρήση σε βερνίκια νυχιών στην Ευρώπη, αφού διαπιστώθηκε ότι η επαναλαμβανόμενη έκθεση ενέχει κινδύνους για την υγεία.
«Εκτός από το ΤΡΟ υπάρχει μια μεγάλη γκάμα ουσιών που δημιουργούν προβλήματα στα νύχια και το δέρμα και που αποδεδειγμένα εμπλέκονται σε μια σειρά οργανικών προβλημάτων. Για παράδειγμα, η ρητίνη TSFR, ο πλαστικοποιητής DBP και το τολουόλιο μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες σε ευαίσθητα άτομα. Επομένως, πριν από την αγορά και τη χρήση τους θα πρέπει να ελέγχεται εάν περιέχουν απαγορευμένες ουσίες ή συστατικά που είναι γνωστά για τη συχνή πρόκληση βλαβών. Ακόμα πιο σημαντικό είναι να μην χρησιμοποιούνται από παιδιά, όπως συχνά συμβαίνει», επισημαίνει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Νύχια
Οι συχνότερες αλλαγές παρατηρούνται στα νύχια, τα οποία σπάνε εύκολα, αποκολλούνται από την κοίτη, αναπτύσσονται ανώμαλα. Πιο επιβαρυντικά θεωρούνται τα ημιμόνιμα βερνίκια, διότι εφαρμόζονται αφού έχει λιμαριστεί το σύνολο του νυχιού για να γίνει πιο τραχύ, αλλά και γιατί για την αφαίρεσή τους χρησιμοποιούνται σκληροί διαλύτες, οι οποίοι τα καταστρέφουν.
Η μείωση του πάχους είναι επιβεβαιωμένη από μελέτες. Μια εξ αυτών, χρησιμοποιώντας ανακλαστική ομοεστιακή μικροσκοπία (RCM) και υπέρηχους, έδειξε ότι η χρήση μανό σε μορφή τζελ λέπτυνε τα νύχια κατά 50% και 20%, αντίστοιχα.
Τα βερνίκια που προσφέρουν ημιμόνιμο αποτέλεσμα διαταράσσουν και τη συγκέντρωση της κυστεΐνης και της μεθειονίνης, αμινοξέων που συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας των νυχιών. Σύμφωνα με μελέτη οι γυναίκες που τα χρησιμοποιούν για τουλάχιστον 6 μήνες έχουν κατά μέσο όρο 21% χαμηλότερα επίπεδα κυστεΐνης και 36,5% μεθειονίνης.
H εμφάνιση μυκήτων στα νύχια είναι άλλη μια συχνή επίπτωση της παρατεταμένης χρήσης τους, αφενός λόγω της βλάβης του προστατευτικού φραγμού που προκαλεί το λιμάρισμα της κοίτης του νυχιού και αφετέρου λόγω της αποκόλλησης από την κοίτη του που συχνά συμβαίνει. Ακόμα πιο πιθανό να εμφανιστούν μύκητες είναι όταν το μανό παραμένει για πολύ καιρό στο νύχι, χωρίς να ανανεώνεται. Η υγρασία που παγιδεύεται μεταξύ νυχιού δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη μυκήτων. Η δε παρατεταμένη παραμονή του εμποδίζει τον έγκαιρο εντοπισμό της πάθησης.
Για την αντιμετώπιση της ονυχομυκητίασης χρησιμοποιούνται και πάλι βερνίκια, τα οποία όμως είναι θεραπευτικά. Μετά την εφαρμογή λέιζερ για τη γρήγορη απαλλαγή από τους μύκητες, η αμέσως πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι η τοπική χρήση αυτών των αντιμυκητιασικών μανό, καθώς παραμένουν σταθερά πάνω στο νύχι για μέρες, δεν αφαιρούνται με νερό. Προτιμώνται γιατί δεν προκαλούν παρενέργειες όπως τα φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα, η χρήση των οποίων πρέπει να γίνεται με προσοχή όταν ο ασθενής παίρνει κι άλλα φάρμακα.
Το μόνο αρνητικό είναι ότι για την πλήρη θεραπεία με τοπικά βερνίκια χρειάζεται υπομονή, σε αντίθεση με τη χρήση λέιζερ, τα οποία είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά. Η θεραπεία ολοκληρώνεται συντομότερα και οι πιθανότητες υποτροπής είναι σχεδόν ανύπαρκτες.
Δέρμα
Τα βερνίκια προκαλούν βλάβες και στο δέρμα. Από τη χρήση τους παρουσιάζονται συχνά αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής γύρω από τα νύχια, που μπορεί να εμφανιστεί αμέσως ή πολλούς μήνες μετά από τη χρήση τους. Ευθύνονται επίσης για εκζέματα στα βλέφαρα, το πρόσωπο ή τον λαιμό, σημεία που πιάνουμε συχνά με τα χέρια. Πιο ευαίσθητοι για εμφάνιση δερματικών βλαβών είναι οι άνθρωποι με ατοπικό δέρμα και φυσικά όσοι έχουν αλλεργία σε κάποιο από τα συστατικά των μανό.
Οργανισμός
Η χρήση των βερνικιών που περιέχουν επιβλαβείς ουσίες έχει βρεθεί ότι προκαλούν προβλήματα στην αναπαραγωγική και ενδοκρινικές διαταραχές. Μία εξ αυτών, που δημοσιεύθηκε στο Dermatology Research and Practice, αποκάλυψε ότι οι πτητικές ενώσεις που περιέχονται στα βερνίκια είναι πιθανόν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο αναπνευστικό και αναπαραγωγικό σύστημα, να προκαλέσουν βλάβες στο ήπαρ και να γίνουν αιτία εμφάνισης καρκίνου.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει αυστηρούς κανόνες για να προφυλάσσει την υγεία των πολιτών της. Οι καταναλωτές το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι να προσέχουν τις ετικέτες και να επιλέγουν μόνο όσα είναι ασφαλή», καταλήγει ο δρ Στάμου.
by 