Ιδιαίτερα σκληρές για το δέρμα μπορεί να αποδειχθούν οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν τον χειμώνα στη χώρα μας. Οι χαμηλές θερμοκρασίες, ο κρύος αέρας, οι σφοδροί άνεμοι και η χαμηλή υγρασία μπορεί να γίνουν αιτία εμφάνισης παθήσεων και αλλεργιών, ακόμα και σε άτομα χωρίς προηγούμενο ιστορικό. Ιδιαίτερα προσεκτικοί τους χειμερινούς μήνες πρέπει να είναι και όσοι πάσχουν από συγκεκριμένες δερματοπάθειες, όπως ροδόχρους ακμή ή ψωρίαση. Το κρύο μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά τους και να χρειαστεί να καταβάλουν ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες από τις συνηθισμένες για την αντιμετώπισή τους.
«Ένας από τους ρόλους του δέρματος είναι και η προστασία του οργανισμού από το κρύο. Πρωταρχικό του “μέλημα” είναι να προστατεύσει τα ζωτικά όργανα και γι’ αυτό στέλνει μεγάλο όγκο αίματος στο εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Αυτή η αλλαγή στη ροή του αίματος έχει σημαντικές κλινικές επιπτώσεις και μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά την υγεία του δέρματος. Όταν η έκθεση στο κρύο είναι παρατεταμένη κινδυνεύει από κρυοπαγήματα, ενώ σε ηπιότερες συνθήκες ή σύντομης διάρκειας έκθεση μπορεί να εμφανίσει προβλήματα που απαιτούν εντατική φροντίδα για να θεραπευτούν, ή να επιδεινώσει υφιστάμενες παθήσεις», μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Μια από αυτές είναι η ψωρίαση. Ο ξηρός, κρύος αέρας και οι λιγότερες ώρες ηλιοφάνειας και έκθεσης του σώματος στον ήλιο κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορούν να επιδεινώσουν τις κόκκινες ή ασημί παχιές κηλίδες στο σώμα, που προκαλούνται από τον ταχύτερο πολλαπλασιασμό των δερματικών κυττάρων από το φυσιολογικό.
Έξαρση των συμπτωμάτων είναι πολύ πιθανό να παρουσιάσουν και όσοι πάσχουν από έκζεμα. Η έλλειψη υγρασίας τον χειμώνα, αλλά και τα μέσα θέρμανσης εσωτερικών χώρων (καλοριφέρ, air-condition κλπ) μπορεί να στεγνώσουν το δέρμα και να επιδεινώσουν τα σημεία του δέρματος με έκζεμα.
Ο κρύος και ξηρός αέρας είναι, επίσης, ένας από τους πιο συνηθισμένους παράγοντες ενεργοποίησης των συμπτωμάτων της ροδόχρους ακμής. Η ξηρότητα και η ερυθρότητα που εμφανίζουν οι ασθενείς μπορεί να επιδεινωθούν τους κρύους χειμερινούς μήνες.
Δυσκολίες αντιμετωπίζουν τον χειμώνα και οι άνθρωποι που υποφέρουν από τη νόσο Raynaud, στην οποία ορισμένα από τα αιμοφόρα αγγεία του σώματος (συνήθως εκείνα στα δάχτυλα και τα δάχτυλα των ποδιών) συστέλλονται υπερβολικά ως απάντηση στο κρύο (ή στο συναισθηματικό στρες).
Προβλήματα, ωστόσο μπορεί να παρουσιάσουν και άτομα χωρίς άλλες δερματοπάθειες. Άλλοι εμφανίζουν υπολιποδερματίτιδα ή κνίδωση εκ ψύχους, άλλοι χιονίστρες, ακροκυάνωση ή ερυθροκυάνωση.
Όπως μας εξηγεί ο δρ Στάμου, η κνίδωση εκ ψύχους είναι μια δυνητικά σοβαρή κατάσταση που εκδηλώνεται με πομφούς σε σημεία που έρχονται σε επαφή με οτιδήποτε κρύο (αέρα, νερό ή αντικείμενο). Είναι πιθανό, όμως, να εμφανιστεί γενικευμένη κνίδωση, αγγειοοίδημα, συγκοπή και θάνατος.
Στα υγρά κρύα κλίματα αρκετοί εμφανίζουν χιονίστρες, κυρίως στα ακροδάχτυλα. Προκαλούν στον πάσχοντα κνησμό, ερυθρότητα, οίδημα, αίσθηση καύσου και σε σπάνιες περιπτώσεις φουσκάλες και έλκη, τα οποία, αν δεν θεραπευτούν, μπορεί να μολυνθούν.
Όταν εκτίθενται σε χαμηλές θερμοκρασίες, τα χέρια ορισμένων ανθρώπων και σπανιότερα το πρόσωπό τους παίρνει μια επίμονη μπλε ή κυανή απόχρωση. Μπορεί επίσης να εμφανίσουν υπερβολική εφίδρωση και ήπιο οίδημα. Η ακροκυάνωση, όπως ονομάζεται η κατάσταση αυτή, που άλλοτε είναι παροδική και άλλοτε όχι, οφείλεται συνήθως σε αγγειακή δυσλειτουργία.
Άλλοι άνθρωποι, μπορεί να εμφανίσουν ερυθροκυάνωση σε περιοχές του σώματος με παχύ στρώμα υποδόριου λίπους. Το δέρμα αποκτά μια ερυθρή ή κυανή χρώση και συχνά συνυπάρχει κνησμός, αίσθημα καύσου και οίδημα.
Τα παιδιά έχουν προδιάθεση να εμφανίζουν υπολιποδερματίτιδα εκ κρύου. Αυτή εκδηλώνεται με ερυθρά οζίδια και πλάκες που εμφανίζονται 1-2 ημέρες μετά την έκθεση στο κρύο και υποχωρούν εντός 2 εβδομάδων.
Σε ακραίες συνθήκες ψύχους τα σημεία του σώματος που βρίσκονται πιο εκτεθειμένα είναι πολύ επιρρεπή. Όταν επικρατεί παγετός, τα δάχτυλα των ποδιών και των χεριών, οι πατούσες, η μύτη και οι λοβοί των αυτιών κινδυνεύουν από κρυοπαγήματα, εξαιτίας της μειωμένης ροής αίματος στους ιστούς. Οι επιπτώσεις διαφέρουν αναλόγως του βαθμού του κρυοπαγήματος. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκληθούν μόνιμες βλάβες που να υποχρεώσουν σε ακρωτηριασμό του πληγέντος μέλους.
«Αν και το κρύο στη χώρα μας διαρκεί πολύ λίγο, για κάποιους ανθρώπους αυτή η περίοδος είναι βασανιστική. Ο μόνος τρόπος αποφυγής των παθήσεων που προκαλούνται από το κρύο είναι η προστασία του δέρματος με θερμά υφάσματα και η επαρκής ενυδάτωσή του. Η διατήρηση της υγρασίας όχι μόνο στο δέρμα αλλά και στην ατμόσφαιρα των εσωτερικών χώρων όπου ζουν και εργάζονται τους βοηθά να ελέγξουν καλύτερα τα συμπτώματα», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.
by 