
Ασάφεια σχετικά με τον τρόπο μετάδοσης και θεραπείας, αλλά και για την επικινδυνότητα από τη μόλυνση από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) επικρατεί σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Σε πολλές περιπτώσεις ευθύνονται οι μύθοι που περιβάλουν τον HPV, αφού διαδίδονται εύκολα και πιστεύονται ως αλήθειες, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των ατόμων που τον φέρουν αλλά και όσων έρχονται σε επαφή με αυτούς.
«Δυστυχώς, αρκετοί ασθενείς πιστεύουν ότι οι αλλοιώσεις που προκαλεί ο συγκεκριμένος ιός έχουν μόνο αισθητικές επιπτώσεις και ο κύριος λόγος που προσέρχονται στα δερματολογικά ιατρεία είναι για να απαλλαγούν από την αμηχανία και ντροπή που προκαλεί η παρουσία τους σε ορατά μέρη του δέρματος. Στην πραγματικότητα, όμως, θα έπρεπε να αναζητούν διάγνωση και θεραπεία για να μην τεθεί σε κίνδυνο η δική τους υγεία όπως και των γύρω τους», επισημαίνει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
«Από τους πιο χαρακτηριστικούς μύθους είναι ότι οι βλάβες που προκαλεί ο ιός δεν χρειάζονται θεραπεία. Εάν, όμως, αφεθούν χωρίς θεραπεία τα κονδυλώματα υπάρχει ο κίνδυνος πολλαπλασιασμού και επιδείνωσής τους, πιθανή εξέλιξη που θα μπορούσε να υπονομεύει ακόμα και τη ζωή, αφού η μόλυνση από ορισμένους υποτύπους μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
Άλλο ένα σημείο που απαιτεί διευκρίνιση είναι εάν οι βλάβες από τον HPV εξαφανίζονται από μόνες τους. Πολλοί πιστεύουν ότι θα υποχωρήσουν οπωσδήποτε μετά από μερικούς μήνες δίχως να λάβουν την οποιαδήποτε θεραπεία. Αλλά αυτό είναι μια πιθανότητα. Η άλλη είναι να εξαπλωθούν και να μολύνουν και άλλους ανθρώπους. Όπως εξίσου πιθανό είναι να υποτροπιάζουν παρά τις συστηματικές προσπάθειες θεραπείας τους.
Αρκετοί πιστεύουν, επίσης, ότι όλες οι βλάβες που προκαλούνται από τον ιό είναι ίδιες, αφού μοιάζουν μεταξύ τους. Στην πραγματικότητα, όμως, κάθε στέλεχος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά του και γι’ αυτό η θεραπεία τους διαφοροποιείται.
Τέλος, υπάρχει η παρανόηση ότι μπορούν να θεραπευτούν αγοράζοντας μόνοι τους φάρμακα για τοπική εφαρμογή στο σπίτι. Παρότι πράγματι υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να εφαρμοστούν από τους ίδιους τους πάσχοντες, αυτές δεν προορίζονται για όλες τις μυρμηγκιές και τα κονδυλώματα. Για παράδειγμα, είναι αναποτελεσματικά όταν είναι πολύ βαθιά ριζωμένα ή υπάρχουν πολλαπλά κονδυλώματα», διευκρινίζει.
Τι ισχύει τελικά για τις μυρμηγκιές και τα κονδυλώματα;
Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι το όνομα μιας ομάδας 200 γνωστών ιών, τα οποία προκαλούν βλάβες στο δέρμα ή στους βλεννογόνους. Μεταδίδονται με την άμεση επαφή με μολυσμένο άτομο / μολυσμένο σημείο του ίδιου ασθενή ή έμμεση μέσω μολυσμένων επιφανειών και αντικειμένων. Εισέρχονται στον οργανισμό από σημεία του δέρματος ή των βλεννογόνων που υπάρχουν μικροεκδορές.
Όταν ένα άτομο μολύνεται, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται, καταπολεμά τον ιό προτού δημιουργήσει υποκλινικές ή κλινικές αλλοιώσεις, αλλά αυτός παραμένει στον οργανισμό σε λανθάνουσα κατάσταση. Αυτό συμβαίνει στο 90% των περιπτώσεων. Εάν η άμυνα δεν είναι αρκετά ισχυρή, τότε ο ιός πολλαπλασιάζεται και τους προσεχείς μήνες (έως 8) δημιουργούνται υποκλινικές αλλοιώσεις ή κλινικές αναπτύξεις στο δέρμα ή στους βλεννογόνους (όπου ήταν η πρωτομόλυνση). Μετά από αυτό το διάστημα σταματά η περαιτέρω εξάπλωση ή δημιουργία νέων αλλοιώσεων.
Ανάλογα με τον υπότυπο του HPV και του σημείου που έχει μολυνθεί αρχικά εμφανίζονται:
Κοινές μυρμηγκιές, συνηθέστερα στα χέρια και στα δάχτυλα και αυτό τις καθιστά πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς.
Επίπεδες μυρμηγκιές, τις περισσότερες φορές στο πρόσωπο, αν και μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε.
Πελματιαίες μυρμηγκιές, πιο συχνά στις φτέρνες ή στις μύτες των ποδιών.
Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων. Στις γυναίκες, εμφανίζονται κυρίως στο αιδοίο, και σπανιότερα κοντά στον πρωκτό, στον τράχηλο ή στον κόλπο, ενώ στους άνδρες, στο πέος και στο όσχεο ή γύρω από τον πρωκτό.
Παρότι οι αλλοιώσεις μοιάζουν μεταξύ τους, τα χαρακτηριστικά τους παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις, ως προς την υφή, το μέγεθος, το χρώμα. Στα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνονται ο κνησμός και ο πόνος.
Η εύρεση του υπότυπου που προκάλεσε τη λοίμωξη γίνεται με βιοψία και είναι σημαντική για τον καθορισμό του θεραπευτικού πλάνου. Η θεραπεία είναι απαραίτητη τόσο για τη μείωση του ιικού φορτίου και την καταπολέμηση των εκδηλώσεων που προκαλεί όσο και για τη μείωση του κινδύνου εξάπλωσης των βλαβών.
«Στη φαρέτρα μας υπάρχουν αρκετές επιλογές για την αντιμετώπιση των μυρμηγκιών και των κονδυλωμάτων. Μεταξύ αυτών είναι η εξάχνωσή τους με λέιζερ, η κρυοθεραπεία και οι τοπικές θεραπείες με κρέμες ή διαλύματα. Η επιλογή εξαρτάται από τη θέση, το μέγεθος, τον τύπο των βλαβών, αλλά και από την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς.
Η θεραπεία με λέιζερ επιλέγεται συχνότερα, λόγω της αποτελεσματικότητάς της, και του λιγοστού χρόνου που χρειάζεται να επενδύσει ο ασθενής για απαλλαγεί από τις μυρμηγκιές ή τα κονδυλώματα. Υπάρχουν περιστατικά που θεραπεύονται οριστικά μόνο με μια συνεδρία.
Η κρυοθεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος, με τη διαφορά ότι απαιτούνται περισσότερες συνεδρίες για να εξαλειφθούν οι αλλοιώσεις.
Στις θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνονται επίσης οι τοπικές θεραπείες, οι οποίες είναι μεν εύκολες στην εφαρμογή αλλά ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο υποτροπών και βλαβών των ιστών που βρίσκονται γύρω από τη μυρμηγκιά/κονδύλωμα, και η χειρουργική αφαίρεσή τους», καταλήγει ο δρ Στάμου.