Αντικείμενο έρευνας από την επιστημονική κοινότητα εξακολουθούν να είναι οι δερματικές εκδηλώσεις που αποδίδονται στον SARS-CoV-2. Τελευταία είχαν δει το φως της δημοσιότητας περιπτώσεις που το δέρμα ορισμένων ανθρώπων παρουσίαζε εικόνα κρυοπαγήματος (COVID toe) και θεωρήθηκαν ως συμπτώματα του νέου κορωνοϊού. Ωστόσο, στην αποδιδόμενη στον ιό συμπτωματολογία περιλαμβάνονται και διάφορα εξανθήματα ή εκτεταμένες επίπεδες ή εξογκωμένες βλάβες. Είναι όμως νωρίς να ειπωθεί με σιγουριά ότι οφείλονται σε αυτόν. Οι επιστήμονες ακόμα συλλέγουν στοιχεία απ’ όλο τον κόσμο προκειμένου να εξετάσουν εάν πράγματι αποτελούν εκδηλώσεις του COVID-19, ώστε να ενημερώσουν γιατρούς και κοινό, προκειμένου να αναζητήσουν εγκαίρως βοήθεια.
Όπως σημειώνει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος Δρ. Χρήστος Στάμου, σε πολλές γνωστές μας ιογενείς λοιμώξεις, όπως οι εξανθηματικές παιδικές ασθένειες, ο οργανισμός, κατά την προσπάθειά του να αμυνθεί, εκδηλώνει εξανθήματα, λόγω αυξημένης φλεγμονώδους αντίδρασης. Ο COVID-19 είναι επίσης μια ασθένεια που προκαλείται από ιό, οπότε δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα οι αναφορές για δερματικές εκδηλώσεις στους συγκεκριμένους ασθενείς να αποδειχθεί ότι πράγματι οφείλονται στον νέο κορωνοϊό. Προς το παρόν κανείς δεν είναι βέβαιος εάν η αιτία των δερματικών παθήσεων στις αναφερόμενες περιπτώσεις είναι ο SARS-CoV-2. Ίσως να οφείλονται σε παρενέργειες φαρμάκων που λαμβάνονται από ασθενείς με COVID-19, ίσως σε ένα ανοσοποιητικό που υπεραμύνεται. Είναι επίσης πιθανό να εκδηλώνονται σε ασθενείς που έχουν κι άλλα προβλήματα υγείας. «Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας για να βεβαιωθούμε για την αιτία των δερματικών παθήσεων σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί από τον εν λόγω ιό».
Οι αμφιβολίες για την προέλευση των δερματικών βλαβών οφείλονται στο γεγονός ότι πολλοί πάσχοντες δεν έχουν υποβληθεί σε εξέταση, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχουν μολυνθεί από τον νέο κορωνοϊό. Τα ήπια συμπτώματα ή η ανυπαρξία αυτών, πλην των εκδηλώσεων στο δέρμα, δεν έχουν επιβάλλει την αναζήτηση αξιολόγησης από ειδικό ή την εισαγωγή σε νοσοκομείο. Οπότε, δεν έχει επιβεβαιωθεί ότι πράγματι είναι μολυσμένοι από τον SARS-CoV-2. Ένα ποσοστό πάλι έχει κάνει το τεστ, το οποίο έδειξε ότι δεν υπάρχει λοίμωξη. Όμως, δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος άλλος λόγος της εκδήλωσης των εξανθημάτων. Σε τέτοιες περιπτώσεις η υπόθεση των γιατρών είναι ότι αυτά μπορεί να εμφανίστηκαν μετά την ανάρρωση από τον νέο κορωνοϊό.
«Προβληματισμό προκαλεί επίσης η χρονική στιγμή εκδήλωσής τους, καθώς δεν παρουσιάζει κάποιο μοτίβο σε όλους τους ασθενείς. Σε άλλους τα εξανθήματα προαναγγέλλουν τη λοίμωξη, με τα βαρύτερα συμπτώματα να έπονται, σε άλλους εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της νόσησης και συγχρόνως με άλλα συμπτώματα και σε άλλους αφού οι υπόλοιπες εκδηλώσεις του SARS-CoV-2 έχουν υποχωρήσει», επισημαίνει ο Δρ. Στάμου.
Το ποσοστό των ασθενών που έχουν κάποιο δερματικό σύμπτωμα, δεν είναι ακόμα γνωστό, καθώς τα ευρήματα των διαφόρων μελετών δεν συγκλίνουν. Ενδεικτικά, μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 1000 και πλέον ασθενείς στην Κίνα έδειξε ότι μόνο το 0,2% αυτών εμφανίζει εξανθήματα. Σε αντίθεση με αυτή την μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό New England Journal of Medicine, βρίσκεται μια Ιταλική, η οποία περιλήφθηκε στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας. Οι ερευνητές συγκέντρωσαν στοιχεία 150 Λομβαρδών ασθενών με COVID-19 και διαπίστωσαν ποσοστό είναι εκατονταπλάσιο!! Συγκεκριμένα τα ευρήματα φανέρωσαν ότι δερματικές εκδηλώσεις είχε το 20% των ασθενών. Η ασυμφωνία αυτή ίσως να μπορεί να εξηγηθεί από την ειδικότητα των γιατρών που κλήθηκαν να εντοπίσουν τις αλλαγές στο δέρμα. Η Ιταλική μελέτη πραγματοποιήθηκε από δερματολόγους, κάτι που δεν συνέβη στην Κινεζική.
Τα κύρια συμπτώματα ήταν εξανθήματα ή φλύκταινες όπως αυτές που εμφανίζουν οι ασθενείς με ανεμοβλογιά. Στα εξανθήματα ως τρόπος εκδήλωσης του COVID-19 συμφώνησε κι ένας Γαλλικός Οργανισμός. Σύμφωνα με ανακοίνωσή του, εκτός από αυτά, είχαν εντοπιστεί στα άκρα ανθρώπων που πιθανώς να είχαν προσβληθεί από τον SARS-CoV-2 και βλάβες παρόμοιες με κρυοπαγήματα.
Δεν είναι ίδια, όμως, όλα τα εξανθήματα. Ισπανοί ερευνητές τα κατηγοριοποίησαν σε 5 ομάδες. Στην πρώτη, ενέταξαν τα κυστίδια ή φλύκταινες, τα οποία εκδηλώνει το 19% των ασθενών. Στη δεύτερη, τις λοιπές κυστοειδείς εκδηλώσεις, οι οποίες αφορούν στο 9% των ασθενών. Στην τρίτη, τα ροζ ή λευκά εξογκώματα στον κορμό ή σε όλο το σώμα που μοιάζουν με εξάνθημα από τσουκνίδα (19% των ασθενών). Στην τέταρτη τις κηλιδοβλατιδώδεις βλάβες, οι οποίες εμφανίζονται στην πλειονότητα των ασθενών (47%). Τα εξανθήματα αυτά άλλοτε είναι επίπεδα και άλλοτε εξογκωμένα χρώματος κόκκινου. Η τελευταία ομάδα περιέλαβαν τους ασθενείς με πελίδωση ή νέκρωση (6%). Το δέρμα έχει κόκκινες ή μπλε εκδηλώσεις με ομοιόμορφο μοτίβο που μοιάζει με δίχτυ, εξαιτίας της μειωμένης κυκλοφορίας στα αιμοφόρα δερματικά αγγεία.
Η ύπαρξη δερματικών εκδηλώσεων προβληματίζει τους ειδικούς, γιατί αυτοί οι μικροί θρόμβοι ίσως να μην περιορίζονται το δέρμα αλλά να υπάρχουν και σε ζωτικά όργανα, και να καταστούν απειλητικές για τη ζωή.
Όπως διευκρινίζει ο Δρ. Χρήστος Στάμου, προκειμένου να συγκεντρωθούν στοιχεία για τις δερματικές εκδηλώσεις που ενδεχομένως να οφείλονται στη νόσο COVID-19, η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας δημιούργησε ένα διαδικτυακό μητρώο. Πέραν αυτού του λόγου, θα επιχειρηθεί να ερευνηθεί η πορεία των ασθενών με τον νέο κορωνοϊό οι οποίοι εμφανίζουν δερματικά συμπτώματα, συγκριτικά με όσους δεν τα εκδηλώνουν. Προς το παρόν το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι το 50% των περιστατικών αφορά βλάβες στα χέρια ή τα πόδια που μοιάζουν με κρυοπαγήματα.
Πάντως, μέχρι να διεξαχθούν τα πρώτα συμπεράσματα, όσοι εκδηλώνουν κάποιο δερματικό πρόβλημα θα πρέπει να απευθύνονται στο δερματολόγο τους ώστε να αποκλείεται η περίπτωση προσβολής από τον SARS-CoV-2.
by 