Φωτοθεραπεια

Η φωτοθεραπεία είναι η θεραπευτική μέθοδος που περιλαμβάνει την έκθεση του δέρματος σε φωτεινή υπεριώδη ακτινοβολία σε τακτά χρονικά διαστήματα και υπό ιατρική επίβλεψη. Οι θεραπείες γίνονται σε μονάδα φωτοθεραπείας με τη συμμόρφωση στο χρονοδιάγραμμα θεραπειών να αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας.

UVB και UVA φωτοθεραπειες

UVB φωτοθεραπεία (υπεριώδης ακτινοβολία Β, 290-320 nm)

Παρούσα και στο φυσικό φως, η χρήση UVB είναι μια αποτελεσματική αγωγή για την ψωρίαση, διεισδύει στο δέρμα και καθυστερεί τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των ψωριασικών κυττάρων. Η αγωγή περιλαμβάνει την έκθεση του δέρματος με ψωρίαση σε τεχνητή πηγή UVB ακτινοβολίας για συγκεκριμένο χρόνο και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Υπάρχουν δύο είδη UVB, η ευρέως φάσματος και η στενού φάσματος. Η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα τους είναι ότι οι στενού φάσματος UVB λαμπτήρες εκπέμπουν μικρότερα ποσά υπεριώδους φωτός. Η στενού φάσματος UVB έχει αποδειχθεί ότι αντιμετωπίζει γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά την ψωρίαση, οδηγώντας και σε παρατεταμένες υφέσεις. Είναι επίσης πιο αποτελεσματική με λιγότερες συνεδρίες ανά εβδομάδα από την ευρέως φάσματος UVB. Κατά τη διάρκεια της φωτοθεραπείας με UVB, η ψωρίαση μπορεί να χειροτερέψει προσωρινά στην αρχή πριν βελτιωθεί στη συνέχεια. Το δέρμα μπορεί να κοκκινίσει και να έχει φαγούρα. Για να αποφευχθεί περαιτέρω ερεθισμός, η δόση της UVB μπορεί να χρειαστεί να μειωθεί προσωρινά.

Η UVB φωτοθεραπεία μπορεί να συνδυαστεί με τοπικούς ή συστηματικούς παράγοντες για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα, αν και ορισμένες φορές μπορεί να αυξηθεί η φωτοευαισθησία και το αίσθημα καύσου. O συνδυασμός της φωτοθεραπείας με συστηματικά σκευάσματα μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα δραματικά και να επιτρέψει τη χρήση μικρότερων δόσεων του συστηματικού παράγοντα.

Ηλιοθεραπεια

Αν και τόσο η UVB όσο και η UVA βρίσκονται στο ηλιακό φως, η UVB είναι πιο αποτελεσματική για την ψωρίαση και δουλεύει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως η UVB σε κέντρα φωτοθεραπείας.

Μικρές, σύντομες εκθέσεις σε ηλιακό φως είναι συνιστώμενες όπως για παράδειγμα η παραμονή για 5 έως 10 λεπτά στον ήλιο το μεσημέρι σε καθημερινή βάση. Σταδιακά αυξάνεται ο χρόνος έκθεσης μέχρι τα 30 λεπτά, εφόσον αυτό είναι ανεκτό από το δέρμα. Για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία πρέπει να εκτίθενται όλες οι προσβεβλημένες περιοχές συμμετρικά. Δεν πρέπει να παραβλέπεται η χρήση αντηλιακού στις περιοχές χωρίς ψωρίαση. Πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική έκθεση και το ηλιακό έγκαυμα. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να φανεί σημαντική διαφορά. Μερικά τοπικά σκευάσματα μπορεί να επιτείνουν τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος, όπως η ταζαροτένη, οι κρέμες με ανταγωνιστές καλσινευρίνης κ.α.

Ασθενείς που κάνουν αγωγή με PUVA ή άλλες μορφές φωτοθεραπείας πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο εκτός αν γίνεται σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.

Ψωραλενια + UVA (υπεριωδης Α ακτινοβολια, 320-400 nm)

Όπως η UVB, η UVA είναι παρούσα στην ηλιακή ακτινοβολία. Σε αντίθεση με τη UVB δεν είναι το ίδιο αποτελεσματική στην ψωρίαση, εκτός αν χρησιμοποιηθεί με ένα φωτοευαισθητοποιητικό παράγοντα, όπως τη ψωραλένια, ουσία που χορηγείται τοπικά ή από του στόματος.

Η θεραπευτική αυτή αγωγή ονομάζεται PUVA, μειώνει την ταχύτητα πολλαπλασιασμού των κυττάρων και καθαρίζει την ψωρίαση σε ποικίλα χρονικά διαστήματα. Πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα επιτυγχάνονται στη σταθερή κατά πλάκας ψωρίαση, τη σταγονοειδή ψωρίαση και την ψωρίαση παλαμών και πελμάτων.

Η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια στην PUVA είναι η ναυτία, ο κνησμός και η ερυθρότητα του δέρματος. Η κατανάλωση γάλακτος ή συμπληρωμάτων διατροφής με ginger μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα. Η χρήση αντί ισταμινικών και τοπικών σκευασμάτων μειώνει την φαγούρα. Η χρήση γυαλιών ηλίου για την προστασία του φακού του οφθαλμού είναι υποχρεωτική την ημέρα της θεραπείας.