Τι ειναι ο ερπης ζωστηρας;

Ο έρπητας ζωστήρας είναι ένα επώδυνο δερματικό εξάνθημα. Προκαλείται από τον ιό της ανεμοβλογιάς που ζει παρασιτικά στο σώμα μας μετά από την πρώτο λοίμωξη και αναζωπυρώνεται.

Ο έρπητας ζωστήρας εμφανίζεται συνήθως σε μορφή ζώνης (από όπου πήρε και το όνομα), λωρίδας ή μικρής περιοχής στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος κατά μήκος ενός νευροτομίου – αισθητικού νεύρου.

Ο έρπητας ζωστήρας είναι πιο συχνός σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας (>65 ετών) και σε άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα εξαιτίας του στρες, τραυματισμού, ορισμένων φάρμακων, ή για άλλους λόγους. Συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι εκδηλώνουν έρπητα ζωστήρα μόνο μία φορά στη ζωή τους , όμως είναι δυνατόν ,αν και σπάνιο, ο ιός να εκδηλωθεί περισσότερες από μία φορές.

Ο έρπητας ζωστήρας εμφανίζεται όταν ο ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά “ξυπνάει” πάλι στον οργανισμό. Αφού νοσήσει κάποιος από ανεμοβλογιά, ο ιός, ο Ερπητοιός  τύπου 3 , μένει αδρανής στις ρίζες των νεύρων. Σε μερικούς ανθρώπους, μένει αδρανής για πάντα. Σε άλλες περιπτώσεις, ο ιός “ξυπνάει”, όταν κάποια ασθένεια, άγχος, φαρμακευτική αγωγή (πχ κορτικοστεροειδή, αντινεοπλασματικά) ή η  γήρανση αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Δεν είναι σαφές πώς και γιατί  συμβαίνει αυτό, όταν όμως ο ιός γίνεται ξανά ενεργός, μπορεί να προκαλέσει μόνο έρπητα ζωστήρα και όχι ανεμοβλογιά.

Ο έρπητας ζωστήρας δεν κολλάει από κάποιον που τον έχει αλλά υπάρχει μια μικρή πιθανότητα ένα άτομο με εξάνθημα έρπητα ζωστήρα να μεταδώσει τον ιό σε άλλο άτομο που δεν έχει νοσήσει από ανεμοβλογιά ή δεν έχει εμβολιαστεί.

Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα συμβαίνουν σε στάδια. Στην αρχή μπορεί να έχετε πονοκέφαλο ή να υπάρχει ευαισθησία στο φως. Μπορεί επίσης να αισθανθείτε σαν να έχετε γρίπη, αλλά χωρίς πυρετό.

Αργότερα, μπορεί να αισθανθείτε φαγούρα, τσούξιμο ή πόνο σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Σε αυτή τη περιοχή είναι όπου μπορεί να προκύψει μια ζώνη, λωρίδα, ή μικρή περιοχή του εξανθήματος λίγες ημέρες αργότερα. Το εξάνθημα μετατρέπεται σε σύμπλεγμα από φλύκταινες. Οι φλύκταινες γεμίζουν με υγρό και στη συνέχεια κάνουν κρούστα. Χρειάζονται 2-4 εβδομάδες για να υποχωρήσουν οι φλύκταινες και μπορεί να αφήσουν σημάδια. Μερικοί άνθρωποι εκδηλώνουν μόνο ένα ήπιο εξάνθημα και άλλοι δεν παρουσιάζουν κανένα εξάνθημα.

Θεραπεια

Ορισμένοι γιατροί αντιμετωπίζουν μόνο τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα, όπως ο πόνος, όταν η νόσος διαγνωστεί αργότερα από 72 ώρες μετά το εξάνθημα. Χορηγούνται αναλγητικά και κρέμες για τη μείωση της φαγούρας.

  • Αντιβιοτικά έναντι ιών  φάρμακα, όπως η ακυκλοβίρη, βαλακυκλοβίρη και φαμσικλοβίρη, μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια των δερματικών εξανθημάτων και του πόνου, συμπεριλαμβανομένου του πόνου της μετερπητικής- μετα ζωστηριακής  νευραλγίας. Για να υπάρξει οποιοδήποτε όφελος, η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει νωρίς, περίπου 24-72 ώρες μετά την ανάπτυξη του εξανθήματος. Γενικά όμως η χορήγηση της αγωγής  και αργότερα θεωρείται ,αν και εκτός ενδείξεων, ωφέλιμη.
  • Συνταγογραφούμενα παυσίπονα είναι συχνά απαραίτητα καθώς το επίπεδο του πόνου είναι πολύ υψηλό σε πολλούς ανθρώπους. Ο πόνος είναι συχνά τόσο έντονος που οι άνθρωποι δεν ανέχονται ούτε κάποιο ρούχο να αγγίζει την περιοχή του δέρματος με εξάνθημα.
  • Η μεθερπητική νευραλγία μπορεί να απαιτεί επιπλέον φάρμακα όπως  οπιοειδή για τον έλεγχο του πόνου. Η μεθερπητική νευραλγία είναι ο πόνος ή αλλοδυνία  που παραμένει σε μερικούς ανθρώπους, ακόμη και μετά την υποχώρηση του εξανθήματος. Μερικοί ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στις κοινές θεραπείες πόνου και μπορεί να χρειαστεί να παραπεμφθούν σε ειδικό  γιατρό διαχείρισης πόνου.

Μερικές φορές τα τοπικά ή συστηματικά κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται για να μειώσουν τη φλεγμονή και τον πόνο, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού, δεδομένου ότι, σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να επιδεινωθεί η μόλυνση με τη χρήση των κορτικοστεροειδών. Τα τοπικά φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να απαλύνουν την περιοχή ή για την πρόληψη της λοίμωξης.