Επιβλαβής είναι η χρήση καλλυντικών προϊόντων από ανηλίκους, είτε αυτά έχουν δημιουργηθεί για παιδιά και εφήβους είτε για ενήλικες γυναίκες. Οι επιπτώσεις, που περιλαμβάνουν ακμή, ουλές, υπερμελάγχρωση και δερματίτιδες, μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και τραύμα στον ευαίσθητο ψυχικό κόσμο τους.
Από την “ώρα” που μπαίνουν στην εφηβεία, τα κορίτσια μιμούνται τη ρουτίνα περιποίησης της μητέρας τους, χρησιμοποιώντας σκληρά scrubs, ενυδατικές κρέμες με ουσίες που έχουν ανάγκη τα γηραιότερα δέρματα, αγνοώντας ότι η ασφάλειά τους δεν έχει μελετηθεί για το νεανικό δέρμα ή αδιαφορώντας γι’ αυτήν.
«Τη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής το δέρμα χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση, λόγω των προβλημάτων που δημιουργούν οι ορμονικές αλλαγές. Παράλληλα, η απόκτηση της αναπαραγωγικής ικανότητας συντελεί στην ανάπτυξη της επιθυμίας προσέλκυσης του αντίθετου φύλου, όπως και αποδοχής από τους συνομηλίκους. Για την κατάκτηση των στόχων αυτών, τα κορίτσια αφιερώνουν πολλές ώρες μπροστά στον καθρέφτη, χρησιμοποιώντας καλλυντικά προϊόντα ομορφιάς.
Ωστόσο, η επιλογή και χρήση τους μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβής, όταν δεν γίνεται υπό τις οδηγίες δερματολόγου», προειδοποιεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Η αγορά έχει κατακλειστεί από γαλακτώματα και λοσιόν προσώπου, ενυδατικές κρέμες ακόμα και κραγιόν, ρουζ και σκιές ματιών για άτομα κάτω των 18 ετών. Οι κατασκευαστικές εταιρείες σχεδιάζουν καμπάνιες προώθησης των συγκεκριμένων προϊόντων, ισχυριζόμενες ότι είναι ασφαλή και κατάλληλα για χρήση ακόμα και από παιδιά κάτω των 5 ετών. Για να γίνουν αποδεκτά δαπανούν κάθε χρόνο δισεκατομμύρια δολάρια σε προωθητικές ενέργειες, περιλαμβάνοντας στον σχεδιασμό τους αμοιβές για skinfluencers – άτομα χωρίς γνώσεις αλλά με ιδιαίτερη επιρροή στους εφήβους.
Έτσι, τα παιδιά άνω των 12 ετών που τους παρακολουθούν στο διαδίκτυο, ακολουθούν τις προτάσεις τους, ανεξάρτητα εάν τα προϊόντα αυτά είναι ελεγμένα και κατάλληλα για τις ανάγκες του δικού τους δέρματος.
Τα αρώματα είναι από τα προϊόντα που προωθούνται πιο εντατικά και από τα πιο επικίνδυνα, αφού αρκετά κατασκευάζονται από ερεθιστικές χημικές ουσίες, όπως η βενζοφαινόνη. Επικίνδυνα δεν είναι μόνο τα αρώματα και οι κολόνιες αλλά και όσα προϊόντα περιέχουν αρωματικές ουσίες (π.χ. κρέμες προσώπου).
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Pediatric Dermatology ρίχνει φως σε αρκετά συστατικά που περιέχονται στα παιδικά καλλυντικά και στα προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν.
Τα φαινομενικά αθώα σαπούνια μπορούν να βλάψουν την κεράτινη στιβάδα της επιδερμίδας, να διαταράξουν την ισορροπία του μικροβιώματος, να προκαλέσουν ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής και να επιδεινώσουν την πιο συχνή δερματοπάθεια της εφηβείας, την ακμή, όταν χρησιμοποιούνται σε ξηρά δέρματα και συχνότερα απ’ ότι πρέπει.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η χρήση τονωτικών λοσιόν δεν εξυπηρετεί κανέναν σκοπό σε αυτές τις ηλικίες, εφόσον χρησιμοποιείται το ενδεδειγμένο προϊόν καθαρισμού του δέρματος. Αντιθέτως, η εφαρμογή τους σε μη λιπαρό δέρμα μπορεί να οδηγήσει σε ξηροδερμία. Υπάρχουν κάποια προϊόντα που περιέχουν αντι-ακνεϊκές ή αντιγηραντικές ουσίες (π.χ. σαλικυλικό οξύ ή γλυκολικό οξύ) τα οποία είναι δυνητικά επικίνδυνα για την εφηβική επιδερμίδα εάν ξεπερνούν σε ποσότητα αυτή που έχει ανάγκη.
Ακόμα πιο ερεθιστικά μπορεί να αποδειχθούν τα απολεπιστικά προσώπου και σώματος. Υπάρχουν σχεδόν σε όλα τα εφηβικά μπουντουάρ και η συχνή χρήση τους προκαλεί φλεγμονή και ερεθισμό του ευαίσθητου δέρματος των νεαρών εφήβων.
Πιο επικίνδυνη είναι η προτίμηση των καλλυντικών που χρησιμοποιούν τα ενήλικα μέλη της οικογένειάς τους. Το καλό σενάριο είναι η χρήση τους να μη προσφέρει τίποτε και το κακό να ερεθίσουν την επιδερμίδα, να επιδεινώσουν την ακμή, να την καταστήσουν ευαίσθητη στον ήλιο, να προκαλέσουν δερματίτιδα εξ επαφής και να γίνουν αιτία εξανθημάτων. Έτσι, οι κρέμες που περιέχουν ρετινοειδή, βιταμίνες C ή Ε, νιασιναμίδα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται από ανήλικες. Όσο για το υαλουρονικό οξύ, τα οφέλη του είναι σχεδόν ανύπαρκτα, διότι παράγεται αρκετό από τον οργανισμό σε αυτές τις ηλικίες.
Ο καλλωπισμός των νυχιών με βερνίκια που περιέχουν ουσίες όπως το τολουόλιο και η φορμαλδεΰδη, επίσης πρέπει να αποφεύγεται. Αυτές και άλλες λιγότερο δημοφιλής ουσίες είναι τοξικές και μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες.
Ιδιαίτερα βλαπτικά είναι και τα προϊόντα μακιγιάζ. Μια έρευνα του Earthjustice και του Πανεπιστημίου Κολούμπια έδειξε ότι το ποσοστό των παιδιών στις ΗΠΑ που εκτίθενται σε επικίνδυνες ουσίες λόγω χρήσης τους είναι υψηλό. Αρκετά από αυτά περιέχουν τοξικές ή και καρκινογόνες όπως μόλυβδο, αμίαντο, PFAS, φθαλικές ενώσεις και φορμαλδεΰδη, που επηρεάζουν αρνητικά όχι μόνο την επιδερμίδα αλλά και τη γενική υγεία.
«Η χρήση προϊόντων που έχουν σχεδιαστεί για ενήλικες μπορεί να προκαλέσει ακμή και αλλεργίες, αλλά και ιογενείς/βακτηριακές λοιμώξεις στα κορίτσια που “δανείζονται” καλλυντικά από φιλικά ή συγγενικά πρόσωπα.
Γενικά, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η χρήση καλλυντικών και προϊόντων μακιγιάζ, αφού μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που θα λύσουν», καταλήγει ο δρ Στάμου.
by 