Ποικίλα ψυχολογικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσει η ύπαρξη παθήσεων όπως η τριχόπτωση, η πιτυρίδα και η ψωρίαση, στο τριχωτό του κεφαλιού. Κι αυτό διότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού πιστεύει ότι τα μαλλιά αποτελούν παράγοντα που επηρεάζει την αυτοεικόνα τους. Η συναισθηματική δυσφορία που βιώνουν προκαλεί, μεταξύ άλλων, ανασφάλειες, αίσθημα ανεπάρκειας, άγχος και κατάθλιψη. Μπορεί ακόμα να γίνει αιτία κοινωνικής απόσυρσης, λόγω της έντονης ντροπής ή της αμηχανίας που νοιώθουν οι πάσχοντες.
Ο ψυχολογικός αντίκτυπος είναι σοβαρότερος στα παιδιά και τους εφήβους, αφού εκείνες τις περιόδους της ζωής χτίζεται η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση, και η κοινωνική αποδοχή έχει βαρύνουσα σημασία.
«Παρότι δεν εκτελούν κάποια ιδιαίτερη λειτουργία, παρά παρέχουν μόνο προστασία από τις ακτίνες του ήλιου, τα μαλλιά έχουν συμβολική σημασία. Αντιπροσωπεύουν τη σεξουαλικότητα, τη δύναμη, την νεανικότητα, την πνευματικότητα. Είναι σύμβολο υγείας, αλλά και μέσο προσωπικής έκφρασης.
Επομένως, οποιαδήποτε πάθηση χαλάει την όμορφη εικόνα τους δημιουργεί σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα.
Η μεγάλη πλειονότητά τους, είναι, ευτυχώς, διαχειρίσιμες και σπανίως μη αναστρέψιμες. Υπάρχουν αρκετές επιλογές τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία τους», καθησυχάζει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου. «Το μόνο που χρειάζεται είναι παρατήρηση, για να εντοπιστεί το πρόβλημα σε αρχικό στάδιο, διάγνωση, για να ξεκινήσει η θεραπεία νωρίς, και έντονη και συνεχής φροντίδα για να ληφθούν τα μέγιστα οφέλη από αυτήν», προσθέτει.
Δεδομένης της ομοιότητας των συμπτωμάτων πολλών παθήσεων, δεν ενδείκνυται η αυτοδιάγνωση και ο θεραπευτικός πειραματισμός, καθώς αυτός μπορεί όχι μόνο να μην φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, αλλά να επιδεινώσει την κατάσταση, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο την ψυχολογία.
Από τις πιο συχνές παθήσεις που προκαλεί ντροπή και αμηχανία είναι η πιτυρίδα. Εμφανίζεται στο ήμισυ σχεδόν του πληθυσμού κυρίως στο τριχωτό του κεφαλιού αλλά και σε άλλα σημεία του σώματος. Πρόκειται για μικρές νιφάδες νεκρού δέρματος που πέφτουν συχνότερα από το φυσιολογικό, εξαιτίας του πολλαπλασιασμού ορισμένων μυκήτων που ζουν φυσιολογικά στην επιδερμίδα, ή στη χρήση ακατάλληλων καθαριστικών ή καλλυντικών προϊόντων.
Υπάρχουν δύο μορφές της, η ξηρή και η λιπαρή. Η πρώτη απομακρύνεται εύκολα από το δέρμα, αφήνοντας … “ίχνη” παντού, ενώ η δεύτερη είναι σοβαρότερη, πιο επίμονη και αντί να πέφτει, κολλάει στο τριχωτό ή όπου αλλού εμφανιστεί, δημιουργώντας ερυθρές πλάκες με παχιά, κιτρινωπά λέπια. Αυτή η λιπαρή μορφή είναι η γνωστή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, η οποία προκαλείται από στρες, ορμονικές αλλαγές, υπερπαραγωγή σμήγματος, καθώς και από υπερπολλαπλασιασμό του μύκητα Malassezia.
Παρόμοια συμπτώματα κάνει και η ψωρίαση, μια δερματική διαταραχή που επίσης προκαλείται από τον ταχύ πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Αντί, δηλαδή, να ανανεώνονται κάθε μήνα, τα κύτταρα των ανθρώπων με ψωρίαση ανανεώνονται κάθε 4-6 ημέρες.
Στο κεφάλι παρουσιάζονται παχιές ροζ ή κόκκινες πλάκες με λευκά λέπια, παρόμοιες με αυτές της σμηγματορροϊκής δερματίτιτδας, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους ασθενείς.
Εντονότερες ψυχολογικές επιπτώσεις έχει η τριχόπτωση, η οποία πλήττει και τα δύο φύλα, με διαφορετικό ωστόσο μοτίβο. Στους άνδρες ξεκινά από τους κροτάφους ενώ στις γυναίκες προκαλεί σταδιακή αραίωση στην κορυφή του κεφαλιού χωρίς να επηρεάζεται η γραμμή των μαλλιών.
Υπολογίζεται ότι 3-5 στους 10 άνδρες θα εμφανίσουν ανδρογενετική αλωπεκία πριν φτάσουν στην ηλικία των 50 ετών. Αντιθέτως, η πάθηση επηρεάζει τις γυναίκες αργότερα.
Αιτία ξαφνικής τριχόπτωσης και ψυχολογικού σοκ αποτελεί η γυροειδής αλωπεκία, ευρέως γνωστή ως τριχοφάγος. Πρόκειται για ένα αυτοάοσο νόσημα και όσοι την εμφανίζουν χάνουν τρίχες από το κεφάλι, τη γενειάδα ή οπουδήποτε αλλού στο σώμα. Προκαλείται από την επίθεση του ανοσοποιητικού στα τριχοθυλάκια. Σε κάποιους ασθενείς εμφανίζεται μια φορά στη ζωή τους, ενώ σε άλλους οι υποτροπές επαναλαμβάνονται.
Απογοητευτική είναι και η μόλυνση των τριχοθυλακίων από βακτήρια, παράσιτα ή μύκητες και η εμφάνιση ερυθρότητας, κόκκινων εξογκωμάτων σαν σπυράκια με πύον, και κνησμού στο τριχωτό της κεφαλής. Εκτός από το κεφάλι είναι πιθανόν να προκληθούν συμπτώματα στα άκρα, την πλάτη τους γλουτούς και τη γενειάδα.
«Εάν θέλουμε να προστατεύσουμε την υγεία του τριχωτού της κεφαλής πρέπει να φροντίζουμε να είναι πάντοτε καθαρό και ενυδατωμένο. Να διατηρούμε υπό έλεγχο την παραγωγή σμήγματος, η οποία ευθύνεται για τη λιπαρότητα, να αποφεύγουμε τον ήλιο και την περιβαλλοντική ρύπανση. Ακολουθώντας αυτές τις συμβουλές μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης δερματοπαθειών στο τριχωτό του κεφαλιού, αλλά και στο πρόσωπο, χωρίς όμως να εξασφαλίζεται η αποφυγή τους, αφού ρόλο παίζουν κι άλλοι παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε», καταλήγει ο δρ Στάμου.
by 