Τον κίνδυνο εξάπλωσης των μυρμηγκιών ενέχει η επιλογή της μη θεραπεία τους, ιδιαίτερα στα παιδιά. Αν και η συντριπτική πλειονότητά τους θα υποχωρήσει χωρίς θεραπεία εντός 2-3 ετών σε άτομα με ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, το χρονικό αυτό διάστημα είναι μακρύ και επομένως ικανό να “μεταφερθούν” και σε άλλα σημεία του σώματος αυτές οι καλοήθεις δερματικές βλάβες. Στα παιδιά αυτό είναι πιθανότερο, αφού δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες, αλλά και επειδή έχουν την τάση να αγγίζουν, παίζοντας, άλλα παιδιά ή μέλη της οικογένειάς τους.
«Για τις μυρμηγκιές ευθύνεται ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Αυτός έχει πολλά στελέχη, που προκαλούν διάφορες δερματικές βλάβες, όπως τα κονδυλώματα. Άλλα είναι επικίνδυνα για την πρόκληση καρκίνου και άλλα όχι. Είναι ένας ιός που μπορεί να μεταδοθεί εξαιρετικά εύκολα από άτομο σε άτομο και από τη μία περιοχή του σώματος στην άλλη, με την απλή δερματική επαφή. Η αποφυγή μετάδοσής του ή εξάπλωσής του σε άλλο σημείο του σώματος είναι ένας στόχος που δύσκολα επιτυγχάνεται», μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Οι μυρμηγκιές είναι μικρές και πάντοτε καλοήθεις αναπτύξεις ή επίπεδες βλάβες που εμφανίζονται όταν ο ιός εισβάλλει στο εξωτερικό στρώμα του δέρματος, συνήθως μέσω ενός μικροσκοπικού τραυματισμού. Τότε προκαλεί ταχεία ανάπτυξη των κυττάρων, δημιουργώντας τις μυρμηγκιές, οι οποίες, σημειωτέον, μπορεί να εκδηλωθούν ακόμα και μήνες μετά. Παρότι μπορεί να τις εμφανίσουν άνθρωποι κάθε ηλικίας και φύλου, τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν περισσότερες πιθανότητες, εξαιτίας του ατελώς ανεπτυγμένου ανοσοποιητικού τους συστήματος. Επιπλέον, έχουν συχνότερα γρατζουνιές ή μικροτραυματισμούς (λόγω παιχνιδιού και συμμετοχής σε αθλήματα), μέσω των οποίων ο ιός μπαίνει στον οργανισμό. Επιρρεπή είναι και τα άτομα που υποφέρουν ταυτόχρονα και από άλλες δερματοπάθειες, όπως η ατοπική δερματίτιδα.
Οι πιο συχνοί τύποι είναι οι κοινές μυρμηγκιές (verruca vulgaris), οι πελματιαίες (verruca plataris), και οι ομαλές (verruca plana). Κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και την τάση να εμφανίζεται σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Οι πελματιαίες είναι οι μοναδικές που αναπτύσσονται εσωτερικά. Μάλιστα, επειδή είναι επώδυνες, εμποδίζουν τη βάδιση.
Όπως επισημαίνει ο δρ Στάμου, εκτός από την άμεση επαφή με μια μυρμηγκιά, η λοιμώδης αυτή νόσος μεταδίδεται και με επαφή με μολυσμένη επιφάνεια, εξαιτίας της μακράς επιβίωσής του ιού εκτός σώματος. Οι πελματιαίες μυρμηγκιές συχνά μεταδίδονται σε χώρους όπου περπατά κάποιος με γυμνά πόδια (π.χ. πισίνα, αποδυτήρια). Είναι αυτονόητο, λοιπόν, ότι για την ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων να κολλήσει κάποιος μυρμηγκιές είναι να φορά πάντοτε παπούτσια ή σαγιονάρες.
«Προστασία έναντι του ιού προσφέρει το συχνό πλύσιμο των χεριών, η ενυδάτωση του δέρματος και η αποφυγή τραυματισμών του, ώστε να μην βρει “πόρτα” ο ιός να μπει στον οργανισμό (ή, εάν υπάρχει, η κάλυψή του με αυτοκόλλητα επιθέματα) και η αποκλειστική χρήση ειδών προσωπικής υγιεινής», τονίζει ο δρ Στάμου.
Βέβαια, η μόλυνση από τον HPV μπορεί να προληφθεί. Ο εμβολιασμός βοηθά στην προστασία καταρχάς, βάσει μελετών, από τα κονδυλώματα και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αλλά, όπως φαίνεται σε πρόσφατες μελέτες, και από τις μυρμηγκιές. Όταν το εμβόλιο χορηγείται, το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα έτσι ώστε εάν το άτομο εκτεθεί στον πραγματικό ιό, να είναι σε θέση να παράγει ταχύτερα αντισώματα. Είναι αποτελεσματικότερο όταν χορηγηθεί πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής, όταν ο οργανισμός δεν έχει μολυνθεί από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Ωστόσο μπορεί να χορηγηθεί και σε νεαρούς ενήλικες, καθώς μπορεί να τους προστατεύσει έστω από ορισμένα στελέχη του ιού. Γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να προχωρούν ανεπιφύλακτα στον εμβολιασμό του παιδιού τους, προκειμένου να προφυλαχτεί αυτό από τη μόλυνση.
Η παρουσία μυρμηγκιών απαιτεί την άμεση επιλογή και εφαρμογή θεραπείας, προκειμένου να εξαλειφθούν αμέσως και πλήρως. Αυτός τουλάχιστον είναι ο στόχος, αφού οι μυρμηγκιές έχουν την τάση να επανεμφανίζονται. Ο χρόνος θεραπείας με ορισμένες μεθόδους μπορεί να είναι μεγάλος. Η πιο ασφαλής μέθοδος είναι με χειρουργικό Laser Co2, η οποία προσφέρει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Είναι ιδανικό μάλιστα για τις μυρμηγκιές που εμφανίζονται σε περιοχές που υποτροπιάζουν συχνά.
Η κρυοθεραπεία αφορά στην εφαρμογή υγρού αζώτου στη μυρμηγκιά. Η μέθοδος αυτή έχει το πλεονέκτημα της εφαρμογής χωρίς αναισθησία ακόμα και σε παιδιά και εγκύους. Άλλοι τρόποι θεραπείας είναι η εφαρμογή παλμικού λέιζερ χρωστικής, σαλικυλικού οξέως ή άλλων οξέων, κάποιοι συνδυασμοί (όπως σαλικυλικό οξύ με κρυοθεραπεία) και η χειρουργική εκτομή. «Η πιο ανώδυνη, αποτελεσματική και σύντομη είναι η χρήση χειρουργικού laser CO2, το οποίο εξασφαλίζει και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.
by 