Λιγότερο ευαίσθητο στην εμφάνιση ρυτίδων, κηλίδων και άλλων σημαδιών γήρανσης που προκαλούνται από την έκθεση στον ήλιο είναι το δέρμα των ανδρών, συγκριτικά με των γυναικών. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επηρεάζεται από την ακτινοβολία, ούτε ότι δεν πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για την προστασία του.
Η έκταση των βλαβών που θα προκύψουν από την έκθεση εξαρτάται τόσο από τις καθημερινές συνήθειες του κάθε άνδρα, όπως είναι ο χρόνος έκθεσης και η εφαρμογή μέτρων πρόληψης, όσο και από τη φυσιολογία του δέρματός του. Το ίδιο ισχύει και για τις πιθανότητες εμφάνισης δερματικού καρκίνου εξαιτίας του.
Ενώ η έρευνα για τις επιπτώσεις που έχει στο δέρμα των γυναικών η υπεριώδης ακτινοβολία είναι εκτεταμένη, για των ανδρών δεν ισχύει το ίδιο. Μόλις πρόσφατα έχει αρχίσει η επιστήμη να παρατηρεί και να ερευνά τους τρόπους και τους λόγους που το δέρμα των δύο φύλων αντιδρά διαφορετικά και γιατί είναι ανθεκτικότερο των ανδρών. Οι ερευνητές ελπίζουν πως η κατανόησή τους θα οδηγήσει στην ανάπτυξη προϊόντων προστασίας ειδικά για αυτούς, με τελικό στόχο όχι μόνο την προστασία από τη φωτογήρανση αλλά και από την εμφάνιση νεοπλασιών που οφείλονται στην έκθεση στον ήλιο.
«Το δέρμα είναι η πρώτη γραμμή προστασίας του οργανισμού, μέσω διαφόρων προστατευτικών μηχανισμών, από εξωτερικές επιθέσεις και επηρεάζεται από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες και από τις καθημερινές συνήθειες. Γενετικοί παράγοντες, επίσης, παίζουν ρόλο στην ανθεκτικότητά του και στην ταχύτητα που γερνά.
Ο ήλιος είναι γνωστός βλαπτικός παράγοντας τόσο του DNA όσο και της άμυνας του οργανισμού, πέραν των ευεργετικών ιδιοτήτων του, όπως η σύνθεση της βιταμίνης D. Όσο περισσότερο εκτίθεται το δέρμα στις ακτίνες του τόσο γρηγορότερα εμφανίζονται τα σημάδια της γήρανσης. Καθοριστικός παράγοντας, βέβαια, είναι η μελανίνη. Όσο λευκότερο είναι το δέρμα τόσο λιγότερη μελανίνη έχει και τόσο πιο ευαίσθητο είναι», εξηγεί o Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Αυτά ισχύουν και για τα δύο φύλα. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες διαφοροποιήσεις μεταξύ τους. Κατά κανόνα το δέρμα των γυναικών έχει λιγότερη μελανίνη και κολλαγόνο, είναι πιο λεπτό κατά 20-25%, έχει ισχυρότερη αντιοξειδωτική ικανότητα, εκκρίνει λιγότερο σμήγμα λόγω που μικρότερου αριθμού αδένων. Επομένως, “σπάει” γρηγορότερα από των ανδρών.
Έχει όμως ένα πλεονέκτημα: εμφανίζει σπανιότερα καρκίνο και αυτό εξαιτίας της υιοθέτησης όλων των προφυλάξεων που συστήνονται από τους ειδικούς για τη διατήρηση της υγείας και της καλής εμφάνισής του. Αντιθέτως, το μεγαλύτερο ποσοστό των ανδρών τις αποκλείουν, λόγω προκαταλήψεων και κοινωνικών στερεοτύπων, διακινδυνεύοντας να εμφανίσουν καρκίνο, αλλά και να χάσουν τη ζωή τους από αυτόν.
Όπως έχει καταδειχθεί από μια πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Cosmetic Dermatology, έξι στους δέκα άνδρες δεν χρησιμοποιεί αντηλιακό και οκτώ στους δέκα δεν εφαρμόζει κανένα καλλυντικό προϊόν στο δέρμα τους. Παραβλέπουν, όμως, το γεγονός ότι τόσο τα αντηλιακά όσο και οι ενυδατικές κρέμες προστατεύουν από τις επιπτώσεις του ήλιου, αφού τα μεν μειώνουν τις πιθανότητες καρκίνου και μπλοκάρουν τις ακτίνες του ήλιου που προκαλούν δομικές αλλαγές στις ίνες κολλαγόνου, και τα δε το ενυδατώνουν και το βοηθούν να παραμείνει χωρίς σημάδια γήρανσης, λείο και λαμπερό.
«Η έκθεση στον ήλιο οδηγεί σε φωτογήρανση, γιατί η υπεριώδη ακτινοβολία διασπά δύο πρωτεΐνες που είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση της νεανικής επιδερμίδας, το κολλαγόνο και την ελαστίνη. Συνέπεια αυτής της βλάβης που συντελείται συν τω χρόνω είναι η εμφάνιση στο δέρμα, χρόνια αργότερα από την έναρξή της, ρυτίδων, χαλάρωσης, μελάγχρωσης και ανομοιόμορφης υφής.
Όταν κάποιος έχει υποστεί ηλιακά εγκαύματα, σε όποια ηλικία αλλά κυρίως ως παιδί, έχει περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης πρόωρης φωτογήρανσης αλλά και καρκίνου του δέρματος. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η τακτική αξιολόγησή του από έμπειρο δερματολόγο, ο οποίος είναι σε θέση να διαγνώσει έγκαιρα κάποια προκαρκινική ή καρκινική βλάβη, μέσω της διενέργειας δερματοσκόπησης, μιας εξέτασης που επιτρέπει την ανίχνευση αόρατων δια γυμνού οφθαλμού αλλοιώσεων.
Επιπλέον μπορεί να συστήσει θεραπείες για την αποκατάσταση του φωτογηρασμένου δέρματος, όπως θεραπείες με λέιζερ και nanopeeling για την αποκατάσταση της ομοιοχρωμίας, του τόνου και της υφής του, και φαρμακευτικές αγωγές. Ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι φωτοδυναμική θεραπεία, η οποία δύναται να καταστρέψει προκαρκινικά κύτταρα, προλαμβάνοντας τον δερματικό καρκίνο.
Οι άνδρες θα πρέπει να υπερβούν τις προκαταλήψεις τους, να χρησιμοποιούν αντηλιακά και ενυδατικά προϊόντα, προκειμένου να διατηρήσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα την νεανική εμφάνισή τους», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.