Αναποφάσιστοι μπροστά στην τεράστια ποικιλία των αντηλιακών προϊόντων βρίσκονται συχνά άνδρες και γυναίκες που έχουν δερματικά προβλήματα. Από τη μία οι συστάσεις των γιατρών προτρέπουν για έκθεση στον ήλιο υπό συγκεκριμένες συνθήκες, για τη σύνθεση της πολύτιμης βιταμίνης D και από την άλλη οι προειδοποιήσεις για τις βλαβερές επιπτώσεις του, τους δυσκολεύουν να επιλέξουν προϊόντα με τη σωστή σύνθεση και τον κατάλληλο δείκτη προστασίας, προκειμένου να αποκομίζουν τα μέγιστα οφέλη χωρίς να επιδεινώνεται η νόσος τους.
«Η τεράστια προσπάθεια που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια από κάθε αρμόδιο φορέα ώστε να γίνουν γνωστά τα οφέλη και οι αρνητικές επιδράσεις του ήλιου, έχει αποδώσει. Όλοι γνωρίζουν πλέον ότι πρέπει να προστατεύονται, χωρίς να κρύβονται από τον ήλιο. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για τον τρόπο προστασίας του δέρματος των κοινών ή σπανιότερων παθήσεων, όπως η ακμή ή η λεύκη. Κάθε μια από αυτές χρειάζεται διαφορετική φροντίδα και εξειδικευμένα προϊόντα, ώστε να προστατευτεί το δέρμα αποτελεσματικότερα», επισημαίνει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος Δρ. Χρήστος Στάμου.
Η ακμή είναι το πιο συνηθισμένο δερματικό πρόβλημα, ιδιαίτερα μεταξύ των εφήβων και νέων ανθρώπων (χωρίς βεβαίως να αποκλείεται η παρουσία του σε ανθρώπους κάθε ηλικίας). Παρότι τα συμπτώματα παρουσιάζουν ύφεση το καλοκαίρι στους περισσότερους ασθενείς, σε ένα ποσοστό τα συμπτώματα χειροτερεύουν. Επιβαρυντική έχει κριθεί η σύνθεση κάποιων καλλυντικών και αντηλιακών προϊόντων που περιέχουν συγκεκριμένες χημικές ουσίες οι οποίες αλληλεπιδρούν με τον ήλιο, προκαλώντας θερινή ακμή. Άλλος ένας παράγοντας επιδείνωσης των συμπτωμάτων της είναι η υπερπαραγωγή σμήγματος, εξαιτίας της δυσκολίας αποβολής των νεκρών δερματικών κυττάρων που προκαλείται από την ξηρότητα λόγω της ζέστης και του ήλιου. Τα δέρματα με ακμή που δεν προστατεύονται επαρκώς από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία του καλοκαιρού κινδυνεύουν και από υπερχρωματισμό.
Για να προστατευτούν τα ακνεϊκά δέρματα, ο Δρ. Στάμου συμβουλεύει τους πάσχοντες να επιλέγουν αντηλιακά σε μορφή τζελ ή με ελαφρά υφή, υποαλλεργικά, μη φαγεσωρογόνα (non-comedogenic), τα οποία είναι σχεδιασμένα να μην φράζουν τους πόρους, να μην προκαλούν ερεθισμούς, σπυράκια και διχρωμίες. Ιδιαίτερα προσεκτικοί θα πρέπει να είναι όσοι βρίσκονται σε θεραπεία ακμής. Αυτοί να προτιμούν αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας, όποιον τύπο δέρματος κι αν έχουν.
Σε διαρκή επαγρύπνηση, όσον αφορά την έκθεσή τους στον ήλιο, είναι και όσοι πάσχουν από φωτοευαισθησία, καθώς ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του δέρματος. Τα δέρματα αυτά αντιδρούν έντονα όταν εκτίθενται στον ήλιο, παρουσιάζοντας εξανθήματα, φουσκάλες γεμάτες με νερό, έντονη ερυθρότητα, κνησμό και αίσθημα καύσου. Εκτός από τον ήλιο, φωτοευαισθησία μπορεί να προκληθεί από ορισμένα φάρμακα που λαμβάνονται συχνά, όπως τα αντιβιοτικά και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, καθώς και ορισμένα προϊόντα που περιέχουν ρετινόλες, γλυκολικό οξύ ή υπεροξείδιο του βενζολίου. Επιρρεπείς είναι επίσης και άνθρωποι που πάσχουν από ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο λύκος, με το ποσοστό να είναι ιδιαίτερα υψηλό. Γι’ αυτό συστήνεται έντονα να μην εκθέτουν το δέρμα τους στον ήλιο, παρά μόνο όταν αυτό είναι αναπόφευκτο. Όπως επισημαίνει ο Δρ. Στάμου, θα πρέπει να αναζητούν τη σκιά όχι μόνο όταν πηγαίνουν για μπάνιο στη θάλασσα αλλά ακόμα κι όταν βγαίνουν στο δρόμο για να κάνουν τις καθημερινές δουλειές τους. Να καλύπτουν το δέρμα τους με δροσερά και ανοιχτόχρωμα υφάσματα, και να προστατεύουν το πρόσωπο και τους ώμους με καπέλα. Να φορούν πάντα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας (άνω των 30), το οποίο να ανανεώνουν πάρα πολύ συχνά. Δεν θα πρέπει να αμελούν να αναφέρουν στον δερματολόγο τους τα φάρμακα που παίρνουν, και να υποβάλλονται σε εξετάσεις για την εκτίμηση των επιπέδων της βιταμίνη D στο αίμα.
Προσεκτικοί θα πρέπει να είναι και οι πάσχοντες από λεύκη, καθώς αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο εγκαύματος. «Όσοι έχουν λεύκη εμφανίζουν ευμεγέθης κηλίδες αποχρωματισμένου δέρματος σε ένα ή σε περισσότερα σημεία του σώματος. Η αιτία είναι η καταστροφή των κυττάρων που παράγουν μελανίνη. Παρότι η έκθεση σε ακτίνες UV είναι ευεργετική και αποτελεί θεραπευτική επιλογή σε επίπεδο ιατρείου, η ανεξέλεγκτη έκθεση στον ήλιο είναι καταστροφική, καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα εγκαύματος. Γι’ αυτό οι ασθενείς θα πρέπει από την αρχή της άνοιξης, να αρχίσουν να εκθέτουν το δέρμα τους στον ήλιο σταδιακά και να βάζουν καθημερινά αντηλιακό με 5% ή και περισσότερο οξείδιο του ψευδαργύρου», συστήνει ο δρ Στάμου.
Η ηλιακή ακτινοβολία επηρεάζει πολύ και τους ανθρώπους με ψωρίαση, μια πάθηση που προκαλεί πλάκες στο δέρμα που σχηματίζονται από την πολύ γρήγορη ανάπτυξη των κυττάρων. Ο ήλιος έχει την ικανότητα να επιβραδύνει την ανάπτυξή τους και γι’ αυτό η χρονικά περιορισμένη έκθεση στις ακτίνες του είναι ευεργετική. Πέραν όμως των 15 λεπτών υπάρχει ο κίνδυνος εγκαύματος και γι’ αυτό συστήνεται η χρήση αδιάβροχου, υποαλλεργικού αντηλιακού με SPF 30+. Ιδανικά είναι όσα περιέχουν οξείδιο του ψευδαργύρου ή διοξείδιο του τιτανίου (φυσικά φίλτρα).
Το καλοκαίρι είναι εδώ και όλοι πρέπει να το χαρούν, να παίξουν, να κολυμπήσουν, να αθληθούν…. ακόμα και όσοι πάσχουν από δερματοπάθειες που επηρεάζονται από τον ήλιο. Το μόνο που χρειάζεται είναι να παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του δέρματός τους και να προσαρμόζουν τις ανάγκες τους στις συστάσεις του γιατρού τους.