Το ήμισυ των ατόμων με ακμή ή τάση προς αυτήν εμφανίζουν επιδείνωση των συμπτωμάτων στο τέλος του καλοκαιριού. Το φαινόμενο οφείλεται σε έναν συνδυασμό συνθηκών, που περιλαμβάνει την υπεριώδη ακτινοβολία, την ακατάλληλη αντηλιακή προστασία, τις υψηλές θερμοκρασίες την εφίδρωση και τα υψηλά επίπεδα υγρασίας.
Οι άνδρες είναι πιθανότερο να εμφανίσουν έξαρση της ακμής συγκριτικά με τις γυναίκες, γιατί εκτίθενται περισσότερες ώρες στον ήλιο, χωρίς αντηλιακό. Σημαντικό ποσοστό εργάζεται σε εξωτερικούς χώρους, υπό ευνοϊκές, για τη επιδείνωση της δερματοπάθειας, συνθήκες.
Όπως μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου, ο ήλιος και συγκεκριμένα η υπεριώδης ακτινοβολία UVB είναι επικίνδυνη για τους ασθενείς – αυξάνει τον πολλαπλασιασμό των κερατινοκυττάρων και την παραγωγή σμήγματος, προάγει τη φλεγμονή και βλάπτει τον δερματικό φραγμό. Αντιθέτως, η UVA λειτουργεί κατευναστικά – μειώνει τη φλεγμονή και ελέγχει τα βακτήρια P. acnes.
Εκτός από τον πολλαπλασιασμό των φαγεσωρών (σπυράκια) και των βλατίδων (σκληρά εξογκώματα), η υπερμελάγχρωση είναι άλλη μια επίπτωση της εκτεταμένης έκθεσης στον ήλιο. Τα σκουρότερα σημάδια που εμφανίζονται λόγω της ακμής, επιμένουν και μετά τη θεραπεία των λοιπών συμπτωμάτων.
Στην επιδείνωση της δερματοπάθειας συμβάλλει, επίσης, η εφαρμογή ακατάλληλων αντηλιακών. Η χρήση παχύρρευστων προϊόντων που φράζουν τους πόρους, γιατί δεν είναι σχεδιασμένα για ακνεϊκά δέρματα, παγιδεύουν τη θερμότητα και τη λιπαρότητα στην επιδερμίδα με αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Επιβαρυντικοί παράγοντες για έξαρση της ακμής το καλοκαίρι είναι και τα υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας και υγρασίας που επικρατούν σε διάφορες περιοχές της χώρας, διότι οδηγούν σε εφίδρωση και έκκριση σμήγματος. Ο συνδυασμός αυτός είναι ιδανικός για τη μη αποβολή των νεκρών κυττάρων του δέρματος και τη συσσώρευση των ρύπων – κύρια αίτια της συμφόρησης των πόρων.
Ένας λιγότερο γνωστός λόγος που εμφανίζονται περισσότερα σπυράκια το καλοκαίρι είναι η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών. Και ο λόγος είναι ότι όταν το δέρμα αφυδατώνεται “επιστρατεύει” το σμήγμα που παρέχει φυσική προστασία στο δέρμα, διατηρώντας την υγρασία, και προστατεύοντας από βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς.
Προστασία
Αλλάζοντας μερικές επιβαρυντικές για το δέρμα συνήθειες και ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές περιποίησης, οι ασθενείς μπορούν να επιτύχουν και διατηρήσουν την επιδερμίδα τους καθαρή, λεία και όμορφη:
- Να την καθαρίζουν με προσοχή και σχολαστικότητα δύο φορές ημερησίως, με ήπια προϊόντα, για την απομάκρυνση του ιδρώτα, του σμήγματος και των ρύπων.
- Να χρησιμοποιούν ενυδατικές κρέμες με μη φαγεσωρογόνα σύνθεση, που ενυδατώνουν το δέρμα χωρίς να το επιβαρύνουν.
- Να φορούν αντηλιακά που είναι φιλικά για άτομα με ακμή. Να προτιμώνται τα ευρέος φάσματος με φυσικούς αναστολείς και υψηλό δείκτη προστασίας, σε υγρή μορφή ή τζελ, που περιορίζουν την απώλεια υγρασίας, ενυδατώνουν το δέρμα, ρυθμίζουν την έκκριση σμήγματος, ενισχύουν τη λειτουργία του δερματικού, προστατεύσουν από τη ρύπανση και από υπερμελαγχρώσεις.
- Να ενυδατώνουν επαρκώς τον οργανισμό τους.
- Να μην ακουμπούν στο δέρμα τους βρώμικα αντικείμενα ή υφάσματα (περιλαμβανομένων των ρούχων, κλινοσκεπασμάτων, αξεσουάρ)
- Να επιλέγουν ρούχα που επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει.
- Να συζητούν από την άνοιξη με τον δερματολόγο το ενδεχόμενο αλλαγής της αγωγής εάν αυτή περιέχει φωτοευαισθητοποιητικές ουσίες.
Θεραπεία
Τα άτομα που το φετινό καλοκαίρι τους άφησε σπυράκια, στίγματα, φαγέσωρες, κύστεις ή οζίδια θα πρέπει να οπλιστούν με υπομονή, γιατί η θεραπεία δεν ούτε είναι εύκολη ούτε γρήγορη. Απαιτεί αφοσίωση και συνέπεια, προκειμένου να υποχωρήσει η φλεγμονή και περιοριστούν τα βακτήρια.
Το βέβαιο είναι ότι οι ασθενείς δεν θα πρέπει να δοκιμάζουν θεραπείες που δόθηκαν σε άλλους ή σπιτικές “συνταγές”, αλλά να απευθύνονται ευθύς αμέσως στο δερματολόγο τους, ο οποίος θα τους δώσει την κατάλληλη για αυτούς αγωγή. Επιπλέον, στο ιατρείο υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής θεραπειών που αντιμετωπίζουν ταχύτερα τις βλάβες.
Εκτός από τα χημικά πίλινγκ που καθαρίζουν σε βάθος το δέρμα, ρυθμίζουν τη λιπαρότητα, βελτιώνουν τους διεσταλμένους πόρους και τα σημάδια της φωτογήρανσης, μπορούν να υποβληθούν σε φωτοθεραπείες. Πρόκειται για ασφαλείς, αποτελεσματικές, γρήγορες, μη επεμβατικές θεραπεία που με τη χρήση ελεγχόμενων μηκών κύματος φωτός καταπολεμούν τα συμπτώματα της ακμής. Το μπλε φως που εκπέμπουν τα μηχανήματα έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες, ενώ το κόκκινο αντιφλεγμονώδη και αναπλαστική δράση.
Στη μάχη κατά της ακμής έχουν μπει εδώ και πολλά χρόνια και ειδικά λέιζερ που στοχεύουν άμεσα τους υπερδραστήριους σμηγματογόνους αδένες, ελέγχοντας τα συμπτώματα και αναζωογονώντας το δέρμα μέσω της παραγωγής κολλαγόνου.
Καμία θεραπεία, όμως, δεν έχει τα επιθυμητά αποτέλεσμα, εάν οι ασθενείς αγγίζουν το δέρμα τους χωρίς να έχουν πρωτύτερα πλύνει τα χέρια τους, ή “σπάνε” τα σπυράκια τους, νομίζοντας ότι θα απαλλαγούν από αυτά πιο γρήγορα. Το μόνο που θα καταφέρουν είναι να τα ερεθίζουν περισσότερο και να αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης (αφού τα βακτήρια ωθούνται βαθύτερα), και μόνιμων ουλών», καταλήγει ο δρ Στάμου.