Αποτελεσματικός τρόπος αποφυγής συστηματικών και δερματικών μολύνσεων μπορεί να αποδειχθεί η καθιέρωση της σύστασης των ειδικών για αποφυγή αγγίγματος του προσώπου για την προστασία από τον κορωνοϊό. Η σύσταση και σε πολλές χώρες η υποχρέωση για χρήση μάσκας προστασίας έχει γίνει ευρέως αποδεκτή και όπως έδειξε μια νέα έρευνα αυτή η νέα πρακτική έχει οδηγήσει τους χρήστες να αγγίζουν λιγότερο το πρόσωπό τους. Εάν αυτή η συμπεριφορά δεν αλλάξει μόλις τα μέτρα χαλαρώσουν, οι συστηματικές αλλά και οι δερματικές λοιμώξεις θα μειωθούν σημαντικά.
«Τα ποσοστά των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί παγκοσμίως από τον SARS-CoV-2 είναι ήδη τρομακτικά και δυστυχώς έχουμε αρκετό δρόμο μπροστά μας μέχρι να μπορέσουμε να ελέγξουμε αυτήν την πανδημία. Έχει διαπιστωθεί ότι ο πιο συχνός τρόπος μετάδοσης είναι η είσοδος του ιού στον οργανισμό μέσω των σταγονιδίων ή αερολυμάτων που παράγει ένας θετικός στον ιό άνθρωπος. Τα μοναδικά όπλα μας είναι η σωστή και τακτική υγιεινή των χεριών, η τήρηση απόστασης 2 μέτρων από όλα τα άτομα και η σωστή χρήση μάσκας προστασίας», σημειώνει ο Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Εκτός, όμως, από την άμεση προστασία των μασκών ως ένα είδος φραγμού στα σταγονίδια και τα αερολύματα υπάρχει και η έμμεση. Επιστήμονες διερωτήθηκαν εάν οι χρήστες μασκών υιοθετούν και άλλες συμπεριφορές που λειτουργούν προστατευτικά έναντι του SARS-CoV-2. Δηλαδή εάν σταμάτησαν και ως ποιο βαθμό να αγγίζουν το δέρμα, το στόμα και τα μάτια τους, κινήσεις που κάνει κάθε άνθρωπος αρκετές φορές την ημέρα χωρίς να το συνειδητοποιεί.
Κινέζοι ερευνητές συνέλεξαν βίντεο από κάμερες ασφαλείας σε σταθμούς δημόσιας συγκοινωνίας, δρόμους και πάρκα τόσο από χώρες της Ασίας (Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα) όσο και από την Ευρώπη (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία και Ιταλία) και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στόχος τους ήταν μέσω της ανάλυσης των καταγεγραμμένων συμπεριφορών να διαπιστώσουν πόσο συχνά άγγιζαν το πρόσωπό τους οι άνθρωποι πριν από τον Δεκέμβριο του 2019, οπότε και ανακοινώθηκαν τα πρώτα κρούσματα του νέου κορωνοϊού στην Κίνα, και αφότου ξέσπασε η πανδημία.
Λήφθηκαν υπόψη οι συμπεριφορές 4.699 ατόμων πριν από την πανδημία και 2.887 ατόμων μετά την έναρξή της. Διαπιστώθηκε ότι πολλοί άνθρωποι άρχισαν να φοράνε μάσκα, αλλού λιγότερο και αλλού περισσότερο. Για παράδειγμα στους κατοίκους της ηπειρωτικής Κίνας παρατηρήθηκε άνοδος της χρήσης από 1,1% σε 99,4%, στη Νότια Κορέα από 0,8% έως σε 85,5%, στη Δυτική Ευρώπη από 0,2% σε 1,6% και στις ΗΠΑ από 0,4% σε 2,1%. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης ότι οι άνθρωποι τροποποίησαν τις συμπεριφορές τους και σταμάτησαν να αγγίζουν το πρόσωπό τους. Ενδεικτικά, οι κάτοικοι της Κίνας από 4,1% σε 1,1%, της Νότιας Κορέας από 11,2% σε 2,2%, και οι Ευρωπαίοι από 11,4% σε 6,1%.
Όπως επισημαίνει ο δρ Στάμου, αυτή η αλλαγή συμπεριφοράς θα προφυλάξει τους ανθρώπους όχι μόνο από τον κορωνοϊό αλλά και από άλλες λοιμώξεις, αφού τα χέρια ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την μετάδοση των μικροβίων και άλλων παθογόνων οργανισμών.
Δυστυχώς ακόμα και άνθρωποι που γνωρίζουν τις συνέπειες αγγίγματος του προσώπου με μολυσμένα χέρια το κάνουν πολλές φορές ημερησίως. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από μια μελέτη σε 26 φοιτητές ιατρικής, οι οποίοι έπιασαν το πρόσωπό τους 2.346 φορές σε 240 λεπτά. Κατά τη διάρκεια μιας μέσης ώρας έβαλαν τα χέρια του στο πρόσωπο 23 φορές! Το 56% ακούμπησε το δέρμα του. Από αυτούς το 31% άγγιξε το πηγούνι, το 29% το μάγουλο, το 28% τα μαλλιά, το 8% τον λαιμό και το 4% το αφτί. Το υπόλοιπο 44% άγγιξε βλεννογόνους, εκ των οποίων το 36% το στόμα, το 31% τη μύτη, το 27% τα μάτια, ενώ το 6% πάνω από ένα σημείο.
«Η πίεση ή το ξύσιμο του δέρματος με το χέρι ενδεχομένως να γίνει αιτία τραυματισμού του δερματικού ιστού, να επιδεινώσει την όψη του και να γίνει αιτία αισθητικών προβλημάτων. Κυρίως, όμως, η συμπεριφορά αυτή μπορεί να δυσκολέψει την ίαση μιας υπάρχουσας πάθησης ή να γίνει αιτία ανάπτυξής της. Ο λόγος είναι ότι τα χέρια είναι φορείς βλαπτικών μικροοργανισμών, όπως ιών, μυκήτων, βακτηρίων κ.λπ., τα οποία μπορούν να μεταφερθούν στο δέρμα απλώς με ένα άγγιγμα. Τα ακνεϊκά δέρματα, για παράδειγμα, είναι επιρρεπή στην έξαρση των συμπτωμάτων, αφού με το άγγιγμα μπορεί να προκληθεί εξάπλωση των βακτηριδίων. Το ενθαρρυντικό είναι βέβαια ότι ακόμα κι αν προκύψει επιδείνωση, η θεραπεία της ακμής ευκολότερη σήμερα, αφού στα όπλα που διαθέτουμε περιλαμβάνεται η φωτοθεραπεία και ειδικά η θεραπεία Dermalux. Άλλη δερματοπάθεια που ενδεχομένως χειροτερέψει με το άγγιγμα είναι η δερματίτιδα εξ επαφής. Επίσης, με το άγγιγμα μπορεί να μεταδοθεί ο απλός έρπητας από το χείλος στο μάτι. Αυτή θα ήταν μια επικίνδυνη εξέλιξη, καθώς μπορεί να προκληθεί ερπητική κερατίτιδα μια πάθηση που μερικές φορές οδηγεί σε απώλεια της όρασης ή ακόμα και τύφλωση.
Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να δούμε τη θετική πλευρά της ενοχλητικής, για πολλούς, υποχρέωσης χρήσης μάσκας. Ας σκεφτούμε ότι προστατεύουμε τους άλλους και τον εαυτό μας από τον κορωνοϊό, και παράλληλα το δέρμα μας από διάφορες παθήσεις που μπορούν να μας βάλουν σε μεγάλες περιπέτειες», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.