Κάθε άλλο παρά σύντομης διάρκειας είναι οι δερματικές εκδηλώσεις που παρουσιάζουν ορισμένοι ασθενείς που προβάλλονται από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2. Όπως παρατηρήθηκε από μια ανάλυση στοιχείων από το μεγαλύτερο μητρώο ασθενών με COVID-19, η διάρκειά τους εξαρτάται από το είδος της βλάβης του δέρματος, με ορισμένες να ξεπερνούν ακόμα και τους 4 μήνες.
Όπως σημειώνει ο Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου, η νόσος COVID-19 είναι μια μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από τον πρόσφατα ανακαλυφθέντα κορωνοϊό SARS-CoV-2. Αρχικά διαπιστώθηκε ότι τα περισσότερα άτομα που μολύνονται από αυτόν τον ιό εμφανίζουν ήπια, μέτρια ή σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού. Αργότερα, παρατηρήθηκε ότι σε ορισμένους ανθρώπους ο νέος κορωνοϊός προκαλεί βλάβες και σε άλλα όργανα του σώματος, μεταξύ των οποίων και το δέρμα. Έτσι, τον Απρίλιο η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας αποφάσισε τη δημιουργία ενός μητρώου, όπου καταγράφονται οι δερματικές επιπτώσεις της νόσου, το οποίο σήμερα περιλαμβάνει περισσότερους από 1000 ασθενείς από τουλάχιστον 41 χώρες. Τα στοιχεία αυτά επεξεργάζονται, προκειμένου οι δερματολόγοι ανά τον κόσμο να ενημερώνονται για κάθε παράμετρο που αφορά στις βλάβες που προκαλεί στο μεγαλύτερο όργανο του σώματος. Έτσι, οι υπεύθυνοι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι άλλες δερματικές εκδηλώσεις διαρκούν λίγο και άλλες περισσότερο, με τα “δάχτυλα COVID” να έχουν τη μεγαλύτερη διάρκεια.
Η μελέτη, που παρουσιάστηκε στο 29ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας (EADV Virtual Congress) το οποίο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά από τις 29 έως τις 31 Οκτωβρίου 2020, εξέτασε στοιχεία 990 ασθενών με COVID-19 από 39 χώρες, εκ των οποίων οι 303 ήταν επιβεβαιωμένα κρούσματα ή ασθενείς με υποψία COVID-19, σύμφωνα με την κύρια ερευνήτρια Esther Freeman, MD, PhD, του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ. Από αυτούς, τα 224 ύποπτα περιστατικά και τα 90 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα παρείχαν πληροφορίες σχετικά με τη διάρκεια των δερματικών συμπτωμάτων.
Οι ερευνητές μέτρησαν 8 τύπους δερματικών εξανθημάτων σε ασθενείς που είχαν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2, η διάρκεια των οποίων ποίκιλε από λίγες μέρες έως πολλούς μήνες. Κατά μέσο όρο, οι εκδηλώσεις όσων εμφάνισαν πολλαπλές οιδηματώδεις επηρμένες περιοχές (urticaria) διήρκησαν 5 ημέρες, όσων παρουσίασαν βλατιδολεπιδώδεις εκδηλώσεις 20 ημέρες και όσων εμφάνισαν “δάχτυλα COVID” 15 ημέρες. Όμως, καταγράφηκαν περιπτώσεις που τα συμπτώματα επέμειναν για 130 -150 ημέρες.
Ο εντοπισμός των ανθρώπων που εμφάνισαν “δάχτυλα COVID” τα οποία επέμειναν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την οξεία φάση της ασθενείας ίσως να βοηθήσει να κατανοήσουμε γιατί αυτή η δερματική εκδήλωση διαρκεί τόσο πολύ σε ορισμένους ασθενείς.
Ένας κοινός παρανομαστής διαπιστώθηκε ότι είναι η σοβαρότητα των συμπτωμάτων του κορωνοϊού. Για παράδειγμα όσοι εμφάνισαν δακτυλιοειδή πορφύρα πέρασαν την νόσο COVID-19 βαριά, αφού το σύνολο των ασθενών χρειάστηκε να νοσηλευτεί. Αντίθετα, μόνο το 16% των ανθρώπων τα “δάχτυλα COVID” έπρεπε να νοσηλευτεί για να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα του κορωνοϊού.
«Ο νέος κορωνοϊός αποτελεί λόγο εμφάνισης διαφόρων βλαβών στο δέρμα, όπως στρογγυλά στίγματα, εξογκώματα, φυσαλίδες, εξανθήματα, περίτεχνα μοτίβα, κηλίδες ενωμένες με εξογκώματα. Μερικές από αυτές προκαλούν κνησμό στον ασθενή. Τα “δάχτυλα COVID” είναι βλάβες που μπορεί να εμφανιστούν τόσο στα πόδια όσο και στα χέρια ασθενών κάθε ηλικίας. Η πλειονότητα, όμως, των περιστατικών έχει παρατηρηθεί σε παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Είναι πιθανό οι ασθενείς να μην αντιληφθούν αρχικά την ύπαρξή τους, αφού τίποτε δεν τους ενοχλεί. Ωστόσο, κάποια στιγμή αντιλαμβάνονται την ύπαρξη οιδήματος στα δάχτυλά τους και παρατηρούν αλλαγή στο χρώμα του δέρματός τους, το οποίο γίνεται κόκκινο ή μωβ. Έχουν αναφερθεί περιστατικά που οι ασθενείς αναπτύσσουν φουσκάλες, πονούν και νοιώθουν φαγούρα τοπικά. Κάποιοι αναπτύσσουν οδυνηρά εξογκώματα ή περιοχές τραχιού δέρματος. Δεν αποκλείεται και η ύπαρξη μικρής ποσότητας πύου κάτω από το δέρμα. Οι πάσχοντες άλλοτε εκδηλώνουν κι άλλα συμπτώματα της COVID-19 και άλλοτε όχι», μας εξηγεί ο δρ Στάμου.
«Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε πολλά ακόμα για τα “δάχτυλα COVID”. Η παρατήρηση, η καταγραφή και η ανάλυση των δεδομένων προσθέτουν κάθε φορά ένα μικρό λιθαράκι στις γνώσεις μας σε πολλά επίπεδα, όπως για το εάν είναι μεταδοτική η πάθηση ή ποιοι την αναπτύσσουν», επισημαίνει και καταλήγει: «Η ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση των εκδηλώσεων της COVID-19 και το εάν αυτές επιδρούν σε ήδη υπάρχουσες νόσους του δέρματος είναι επιτακτική, προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπιστούν όλες αποτελεσματικά και με το λιγότερο οικονομικό και ψυχολογικό κόστος για τον ασθενή».