Το πιο συχνά μεταδιδόμενο νόσημα παγκοσμίως παραμένει η μόλυνση από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Οι άνθρωποι που έχουν σεξουαλική ζωή αντιμετωπίζουν υψηλές πιθανότητες να μολυνθούν από αυτόν μέχρι την ηλικία των 45 ετών. Σύμφωνα με στοιχεία, το 80% αυτού του πληθυσμού δεν θα αποφύγει την προσβολή του. Μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί εμβόλια κατά του ιού, που μπορούν να προστατεύσουν από τα πιο συχνά στελέχη του HPV που προκαλούν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων αλλά και από τα επικίνδυνα στελέχη που ενοχοποιούνται για την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Το μέγεθος της αποτελεσματικότητά τους εξαρτάται και από τη χρονική στιγμή της χορήγησής τους, με εκείνους που τα λαμβάνουν πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής τους να επωφελούνται τα μέγιστα.
«Μια πρόσφατη ανακάλυψη, ωστόσο, θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη εμβολίων mRNA κατά του ιού HPV, τεχνολογία γνωστή τελευταία από τα εμβόλια για την προστασία από τον SARS-CoV 2.
Eρευνητές από το Τμήμα Κλινικής Ανοσολογίας και το Τμήμα Δερματολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ζηλανδίας στη Δανία βρήκαν τη σχέση μεταξύ κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων και ανοσοποιητικού συστήματος. Διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικό σύστημα λευκοκυτταρικών αντιγόνων, γεγονός που εξηγεί γιατί αντιδρούν διαφορετικά όταν προσβάλλονται από τον ίδιο ιό.
«Το σύστημα των ανθρώπινων λευκοκυτταρικών αντιγόνων είναι μέρος της γενετικής που περιέχει απαραίτητα για τη φυσιολογική λειτουργία της ανοσολογικής απόκρισης γονίδια, που βοηθούν τον οργανισμό να πολεμά μόνο τους εισβολείς (αντιγόνα) και όχι τα κύτταρα του ίδιου του σώματος. Η σχέση μεταξύ κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων και των παραλλαγών στο σύστημα αυτό επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων», σημειώνει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Κατά τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν μια ομάδα 65.791 αιμοδοτών. Από αυτούς μόνο οι 4.199 είχαν οξυτενή κονδυλώματα. Εντοπίστηκαν 12 παραλλαγές προστατευτικών γονιδίων και 7 επικίνδυνων αλλόμορφων. Ο οργανισμός των συμμετεχόντων που είχαν προστατευτικά γονίδια κατάφερε να αναγνωρίσει τον ιό HPV, μειώνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης οξυτενών κονδυλωμάτων.
Όπως μας εξηγεί ο δρ Στάμου, τα οξυτενή κονδυλώματα εμφανίζονται στο βλεννογόνο των γεννητικών οργάνων και τον πρωκτό, ως σαρκώδη, μαλακά “ογκίδια”, όχι πάντοτε ορατά, που μοιάζουν σαν μικροσκοπικά κουνουπίδια. Συνήθως γίνονται αντιληπτά μόνο από την αφή, αφού το χρώμα τους δεν διαφέρει σημαντικά από αυτό του βλεννογόνου. Σπανιότερα μπορεί να προκαλέσουν κνησμό, ενόχληση και πόνο. Άλλοτε εμφανίζεται μόνο ένα και άλλοτε πολλά μαζί στην ευρύτερη περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού (εσωτερικά και εξωτερικά), αλλά και στο στόμα. Οι γυναίκες παρότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν έχουν κλινικό αντίκτυπο, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν επιπλοκές. Δεν είναι υψηλού κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου, αλλά ιδιαίτερα μεταδοτικά μέσω επαφής.
Η έναρξη σχηματισμού των κονδυλωμάτων μπορεί να απέχει χρονικά σημαντικά από τη μόλυνση (εβδομάδες, μήνες ακόμα και χρόνια) μετά από τη μόλυνση. Όσο το ανοσοποιητικό είναι ισχυρό ο ιός «κρύβεται», αλλά σε μια εξασθένισή του βρίσκει την ευκαιρία να εκδηλωθεί. Αν και οι μικρές διογκώσεις που προκαλεί μπορούν να εξαφανιστούν με την αγωγή που θα ληφθεί, ο ίδιος ο ιός δεν θεραπεύεται.
Εάν τα κονδυλώματα δεν αντιμετωπιστούν άμεσα υπάρχει πιθανότητα να υποχωρήσουν μετά από λίγο καιρό, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συστήνεται εξαιτίας της υψηλής πιθανότητας να αυξηθούν σε αριθμό και να μεταδοθούν στον σεξουαλικό σύντροφο.
Ευτυχώς, οι δερματολόγοι έχουν στη διάθεσή τους αρκετές επιλογές για τη θεραπεία των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων (όχι του ιού). Η ένταση των συμπτωμάτων και ο αριθμός τους προσδιορίζει την ενδεδειγμένη. Η εξάλειψη των δερματικών αυτών εκδηλώσεων μπορεί να γίνει με τοπική εφαρμογή φαρμάκων, με χειρουργική επέμβαση, ηλεκτροκαυτηρίαση, κρυοπηξία και λέιζερ. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν εξαφανίζονται ολοσχερώς, οπότε λίγο καιρό μετά στην ίδια περιοχή εκδηλώνονται και πάλι.
Σύμφωνα με μελέτες, το λέιζερ απαλλάσσει τον ασθενή από τα κονδυλώματα σε μια μόνο συνεδρία, στοχεύοντας στα σημεία που έχουν υποστεί βλάβη και καταστρέφοντάς τα άμεσα. Παράλληλα, βοηθά στην ανακάλυψη κι εν συνεχεία στην ριζική αντιμετώπιση αλλοιώσεων μικρότερου μεγέθους, που σε μια κλινική επισκόπηση θα περνούσαν απαρατήρητες. Έτσι, η υποτροπή των κονδυλωμάτων είναι εξαιρετικά σπάνια. Παρόλα αυτά απαιτείται η παρακολούθηση του ασθενή για αρκετούς μήνες μετά τη θεραπεία, ώστε να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο. Είναι μια απολύτως ανώδυνη μέθοδος που δεν αφήνει σημάδια, δεν έχει παρενέργειες και δεν απαιτεί χρόνο αποθεραπείας.
«Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η πιθανότητα προσβολής από τον ιό δεν μηδενίζεται με τη χρήση προφυλακτικού ή στοματικού διαφράγματος. Ουσιαστικά, μόνο η αποχή από την ερωτική πράξη εξαλείφει αυτήν την πιθανότητα. Η ανάπτυξη εμβολίων mRNA, θα μπορούσε να αποτελέσει άλλο ένα όπλο ενάντια στις μολύνσεις», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.