Η πρόσληψη φυτικών ινών μέσω της διατροφής φαίνεται να έχει ευεργετική επίδραση στους ανθρώπους που λαμβάνουν αγωγή για την αντιμετώπιση του μελανώματος. Όπως διαπιστώθηκε από μια μελέτη με επικεφαλής ερευνητές από το Κέντρο Ερευνών για τον Καρκίνο του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου (NCI), που αποτελεί μέρος των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, και του Κέντρου Καρκίνου MD Anderson του Πανεπιστημίου του Τέξας, μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες που περιλαμβάνει δηλαδή πολλά φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ξηρούς καρπούς μπορεί να βοηθήσει ορισμένα άτομα που υποβάλλονται σε θεραπεία για μελάνωμα να ανταποκριθούν στην ανοσοθεραπευτική αγωγή επηρεάζοντας το μικροβίωμα του εντέρου. Τα αποτελέσματα της μελέτης, η οποία ανέλυσε τόσο άτομα με μελάνωμα όσο και μοντέλα ποντικιών με τη νόσο, δημοσιεύθηκαν στο Science.
Μεταξύ των ασθενών με προχωρημένο μελάνωμα που υποβλήθηκαν σε ανοσοθεραπεία με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος, εκείνοι που κατανάλωναν τουλάχιστον 20 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα επέζησαν περισσότερο χωρίς εξέλιξη της νόσου τους. Αντίθετα, η χρήση προβιοτικών συμπληρωμάτων φάνηκε να μειώνει κάπως την αποτελεσματικότητα των σχημάτων αναστολέων των ανοσολογικών σημείων ελέγχου.
Τα νέα αυτά δεδομένα κάνουν τους ερευνητές να αισιοδοξούν ότι εάν στοχεύσουν στη σύνθεση του εντερικού μικροβιόκοσμου μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του ασθενούς να ανταποκριθεί στην ανοσοθεραπεία. Πιστεύουν δε ότι η ανακάλυψή τους θα βοηθήσει όχι μόνο τους ασθενείς με καρκίνο του δέρματος αλλά και πολλών άλλων καρκίνων.
«Το μελάνωμα είναι ο πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος. Αποτελεί μόνο το 1% του συνόλου των καρκίνων του, αλλά ο πιο θανατηφόρος από όλους όσους εμφανίζονται σε αυτό. Ο λόγος που οι ασθενείς χάνουν τη ζωή τους είναι οι μεταστάσεις του σε άλλα όργανα, όπως οι πνεύμονες. Περίπου το 30% αυτών ξεκινούν από ελιές που υπάρχουν στο δέρμα και γι’ αυτό είναι απαραίτητη η προσεκτική και τακτική παρατήρησή του για τυχόν αλλαγές στην εμφάνισή του.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι εμφανίζεται πολύ συχνά σε νεαρούς ενήλικες, στην πλειονότητά τους γυναίκες.
Το μελάνωμα προέρχεται από τα κύτταρα που παράγουν μελανίνη, τη σκούρα χρωστική ουσία που δίνει στο δέρμα το χρώμα του. Τα περισσότερα μελανώματα έχουν μαύρο ή καφέ χρώμα, αλλά ορισμένα είναι ροζ, κόκκινα, μοβ ή στο χρώματος δέρματος.
Αν και πρόκειται για έναν σοβαρό καρκίνο, είναι εξαιρετικά ιάσιμος εάν εντοπιστεί έγκαιρα», μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Εάν η διάγνωση καθυστερήσει, οι ασθενείς υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία, ενώ στα αρχικά στάδια μπορεί να είναι αρκετή μια μικρή επέμβαση για την αφαίρεσή του μαζί με τον λεμφαδένα φρουρό.
Η έρευνα που διεξήχθη με τη συνεργασία επιστημόνων από πολλές χώρες του κόσμου, εστίασε σε μια τεχνική που ονομάζεται αποκλεισμός των σημείων ανοσολογικού ελέγχου (ICB) για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Στους ασθενείς χορηγούνται φάρμακα-αναστολείς που μπλοκάρουν τα σημεία ελέγχου, δηλαδή κάποιες πρωτεΐνες, όπως τα Τ κύτταρα, που παράγονται τόσο από κάποια ανοσοκύτταρα όσο και από καρκινικά κύτταρα. Αυτές οι πρωτεΐνες εμποδίζουν τις έντονες ανοσολογικές αποκρίσεις, ενίοτε όμως δεν αφήνουν τα Τ κύτταρα να εξολοθρεύσουν τα καρκινικά κύτταρα. Επομένως όταν αυτές οι πρωτεΐνες μπλοκάρονται, τα Τ κύτταρα μπορούν να πολεμήσουν τα καρκινικά κύτταρα.
Η ερευνητική ομάδα εστίασε σε μια ομάδα σχεδόν 300 ασθενών με μελάνωμα προχωρημένου σταδίου. Στο 87% αυτών εφαρμόστηκε αποκλεισμός των σημείων ανοσολογικού ελέγχου. Από τη συγκεκριμένη ομάδα ζητήθηκε να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή τους και τη λήψη συμπληρωμάτων προβιοτικών τον μήνα που προηγήθηκε της θεραπείας. Επανεξετάζονταν συχνά και καταγραφόταν η πορεία τους.
Διαπιστώθηκε ότι όσοι λάμβαναν αρκετές φυτικές ίνες από τη διατροφή τους ζούσαν περισσότερο. Μάλιστα, όσο αύξαναν την ποσότητα τόσο μεγαλύτερο ήταν το όφελος. Δεν συνέβη το ίδιο με όσους λάμβαναν προβιοτικά, αφού τα συμπληρώματα αυτά εμπόδιζαν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
«Το 86% των μελανωμάτων προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο DNA των κυττάρων, μέσω αλλαγών σε συγκεκριμένα γονίδια που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα αναπτύσσονται και διαιρούνται. Το ενδεχόμενο εμφάνισης προβλημάτων προκύπτει όταν το DNA του δέρματος καταστραφεί και τα κύτταρα αυτά αρχίσουν να αναπαράγονται.
Γι’ αυτό τα ανοιχτόχρωμα άτομα, εκείνα που έχουν προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, που έχουν υποστεί ηλιακά εγκαύματα, διαμένουν σε περιοχές με έντονη ηλιοφάνεια (π.χ. σε μεγάλο υψόμετρο), έχουν πολλές ελιές στο σώμα τους, κάνουν χρήση σολάριουμ ή έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, να εξετάζουν το δέρμα τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να αναζητούν την επιστημονική άποψη και του δερματολόγου τους, μετά από τη διενέργεια εξειδικευμένων εξετάσεων. Σήμερα, έχουμε την τεχνολογία να διαγνώσουμε έγκαιρα το μελάνωμα και να το διαχειριστούμε ορθότερα και αποτελεσματικότερα.
Με τα σύγχρονα δερματοσκόπια τα οποία είναι πολύ ισχυρά, μπορούμε να εντοπίσουμε βλάβες που διαφορετικά θα ήταν αδύνατο να βρεθούν. Η εξέταση γίνεται ψηφιακά με τη χρήση ειδικού μικροσκοπίου, με σκοπό να αξιολογηθούν τα χαρακτηριστικά της επιδερμίδας, το ανώτερο τμήμα του χορίου αλλά και οι σπίλοι, οι οποίοι μπορούν να χαρτογραφηθούν με τη βοήθεια ειδικής κάμερας.
Η καταγραφή τους και η σύγκρισή τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία ορίζει ο δερματολόγος αναλόγως των παραγόντων κινδύνου, επιτρέπει τον έγκαιρο εντοπισμό κάθε αλλαγής που θα μπορούσε να είναι κακοήθης και την ταχύτατη διαχείρισή της, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες ίασης», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.