Αιτία επιδείνωσης της ακμής γίνονται συχνά οι σκληρές κλιματικές συνθήκες που επικρατούν τον χειμώνα. Όσοι υποφέρουν από αυτήν βλέπουν τα συμπτώματά τους να εισέρχονται σε φάση έξαρσης, και ο λόγος είναι η αφυδάτωση που προκαλούν το κρύος αέρας, η χαμηλή θερμοκρασία και το χιόνι. Εξίσου ακατάλληλες είναι οι συνθήκες που επικρατούν στους εσωτερικούς χώρους, αφού τα κλιματιστικά, καλοριφέρ και γενικά οποιαδήποτε πηγή θέρμανσης αφυδατώνει το δέρμα και χειροτερεύει την πάθηση.
Κανείς, όμως, δεν θέλει το δέρμα του να γεμίσει κοκκινίλες και σπυράκια τον χειμώνα και ειδικά όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα. Όλοι επιδιώκουν το δέρμα τους να είναι απαλλαγμένο από οποιοδήποτε σημάδι, ομοιόχρωμο, λείο και λαμπερό.
Όπως μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου «οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν το χειμώνα δεν ευνοούν το δέρμα, αλλά το στρεσάρουν, με αποτέλεσμα το 11% των ασθενών να βιώνουν μια έκρηξη των συμπτωμάτων, ιδίως τις πρώτες εβδομάδες που κρυώνει ο καιρός και μέχρι να συνηθίσει το δέρμα στα νέα δεδομένα.
Σημαντικός λόγος είναι ότι η επιδερμίδα όσων πάσχουν από ακμή έχει μειωμένη λειτουργία φραγμού. Έρευνα βοήθησε στην κατανόηση αυτού που πραγματικά συμβαίνει: τα χαμηλότερα επίπεδα κεραμιδίων που έχουν επιτρέπουν τη μεγαλύτερη απώλεια υγρασίας από την επιδερμίδα. Το φαινόμενο είναι εντονότερο το χειμώνα από το καλοκαίρι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα επίπεδα αποκαθίστανται απολύτως όταν η θερμοκρασία αυξηθεί.
Η αφυδάτωση η οποία προκύπτει από το κρύο δεν επιτρέπει στο δέρμα να αντιμετωπίσει τις βακτηριακές λοιμώξεις. Αποτέλεσμα της μειωμένης άμυνας είναι ο πολλαπλασιασμός των μικροοργανισμών και η εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Μια άλλη αιτία έξαρσής τους τον χειμώνα είναι η υπερπαραγωγή σμήγματος ως προσπάθεια του δέρματος να ενυδατώσει το ξηρό από το κρύο δέρμα. Η εξέλιξη αυτή όμως κάθε άλλο παρά καλό κάνει, αφού δεν επιτρέπει την απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων, φράζει τους πόρους και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες στα βακτήρια να πολλαπλασιαστούν.
Επίσης, οι ασθενείς συχνά κάνουν το λάθος να συνεχίζουν να ακολουθούν την αγωγή που τους συστήθηκε το καλοκαίρι, η οποία είναι πιο σκληρή συγκριτικά με αυτές που πρέπει να εφαρμόζουν τον χειμώνα, με αποτέλεσμα την αφυδάτωση και την έναρξη ή χειροτέρευση των συμπτωμάτων.
Τα επίπεδα της βιταμίνης D αποτελεί άλλον έναν συχνό λόγο εμφάνισης της πάθησης τον χειμώνα, εξαιτίας της πτώσης του ανοσοποιητικού η οποία δυσκολεύει την άμυνα του οργανισμού σε επίθεση οποιαδήποτε βακτηρίου.Ο μοναδικός τρόπος μείωσης των πιθανοτήτων εμφάνισης ή επιδείνωσης των συμπτωμάτων είναι η εντατική και σωστή φροντίδα του δέρματος. Κατά τον δρ Στάμου:
- Δεν επιτρέπεται να αγγίζουμε το δέρμα, γιατί είναι πιθανό να το μολύνουμε.
- Το πλένουμε με πιο ήπια καθαριστικά αλλά και scrab όταν ο καιρός κρυώσει.
- Χρησιμοποιούμε καλλυντικά και κρέμες που είναι ειδικά σχεδιασμένα για δέρματα με ακμή.
- Ενυδατώνουμε αμέσως μετά τον καθαρισμό για να φυλακίσουμε την υγρασία.
- Απευθυνόμαστε στον δερματολόγο προκειμένου να μας κατευθύνει για το είδος της αγωγής που θα χρησιμοποιούμε τον χειμώνα, τη δοσολογία και τη συχνότητα εφαρμογής της.
Ένας άλλος παράγοντας που θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι η διατροφή τις εβδομάδες που προηγούνται των Χριστουγέννων. «Προκειμένου να έχουν καθαρό και όμορφο δέρμα τις γιορτινές μέρες, οι ασθενείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιλεκτικοί με τις τροφές που περιλαμβάνουν στο διαιτολόγιό τους. Θα πρέπει να περιορίσουν τα γαλακτοκομικά, τα γλυκά και τους υδατάνθρακες διότι μπορεί να πυροδοτήσουν τα συμπτώματα. Το ίδιο και το αλκοόλ, αν και παραδοσιακά η κατανάλωσή του αυξάνεται τη συγκεκριμένη περίοδο.
Όμως, τα οινοπνευματώδη ποτά ενοχοποιούνται τόσο για τη διατάραξη των ορμονών που οδηγεί σε ακμή, όσο και για την απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία καθιστά ευκολότερη τη μόλυνση και την επανέναρξη των συμπτωμάτων ή την αύξηση της έντασής τους.
Είναι γνωστό δε ότι το αλκοόλ έχει διουρητικές ιδιότητες, δηλαδή προάγει την απώλεια υγρών μέσω της ούρησης, με κίνδυνο την αφυδάτωση του οργανισμού. Η ανεπάρκεια όμως νερού έχει ως συνέπεια την παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας σμήγματος από το φυσιολογικό, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ακμή.
Σημαντικός παράγοντας που θα πρέπει να ελεγχθεί κατά την προεορταστική περίοδο ώστε να διατηρηθούν τα συμπτώματα σε ύφεση είναι και το άγχος, το οποίο συχνά συνυπάρχει με κακής ποιότητας ή ποσότητας ύπνου, άλλον έναν γνωστό παράγοντα επιδείνωσης της πάθησης.
Συνοψίζοντας, «προκειμένου οι ασθενείς να έχουν λείο δέρμα τα Χριστούγεννα, το κλειδί είναι ο έλεγχος! Επιλεκτική διατροφή, μικρή κατανάλωση αλκοόλ, ηρεμία, ξεκούραση και σωστή αγωγή και φροντίδα του δέρματος εκπληρώνει στους περισσότερους την επιθυμία τους να έχουν απαλλαγμένη από σπυράκια, μαύρα στίγματα ή κύστεις», συμβουλεύει ο δρ Χρήστος Στάμου.