Τι ειναι η ατοπικη δερματιτιδα – εκζεμα;

Η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) είναι μια πάθηση που κάνει το δέρμα να εμφανίζεται κατά τόπους κόκκινο με φαγούρα. Είναι συχνή σε παιδιά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και στους ενήλικες σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μακράς διαρκείας (χρόνια δερματοπάθεια) και τείνει να παρουσιάζει εξάρσεις κατά περιόδους και στη συνέχεια να υποχωρεί. Μπορεί να συνοδεύεται από άσθμα ή αλλεργική ρινίτιδα (Ατοπικό σύνδρομο).

Δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία για την ατοπική δερματίτιδα αλλά υπάρχουν κάποιες θεραπείες βοηθούν στην αντιμετώπιση των εξάρσεων και  μέτρα φροντίδας που μπορούν να ανακουφίσουν από την φαγούρα και την πρόληψη νέων εξάρσεων.

Για παράδειγμα, βοηθά σημαντικά όταν αποφεύγονται τα σκληρά σαπούνια και άλλες ερεθιστικές ουσίες, όταν εφαρμόζονται φαρμακευτικές κρέμες ή αλοιφές και ενυδατώνεται το δέρμα συστηματικά.

Θα πρέπει να εξεταστείτε από δερματολόγο  αν τα συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας επιβαρύνουν την ποιότητα της ζωής σας και δεν σας επιτρέπουν να λειτουργήσετε στην καθημερινότητα σας ή δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε φυσιολογικά.

Συμπτωματα

Η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα), έχει ενδείξεις και συμπτώματα που ποικίλλουν ευρέως από άτομο σε άτομο και περιλαμβάνουν:

  • Φαγούρα, η οποία μπορεί να είναι σοβαρή, ιδιαίτερα τη νύχτα
  • Κόκκινες, καφέ και γκρι κηλίδες, ιδιαίτερα στα χέρια, τα πόδια, τους αστραγάλους, τους καρπούς, το λαιμό, το πάνω μέρος του στήθους, τα βλέφαρα, το εσωτερικό της κλείδωσης των αγκώνων και των γονάτων, και στα βρέφη, το πρόσωπο και το κεφάλι
  • Εξάνθημα το οποίο μπορεί να παρουσιάσει ορορροή και εφελκιδοποίηση μετά από έντονο ξύσιμο
  • Τραχύ, ραγισμένο, ξηρό και δέρμα με λέπια
  • Ευαίσθητο, οιδηματώδες δέρμα από το ξύσιμο

Η ατοπική δερματίτιδα πιο συχνά αρχίζει πριν από την ηλικία των 5 ετών και μπορεί να επιμένει ως την εφηβεία και την ενήλικη ζωή. Για μερικούς ανθρώπους, υπάρχουν εξάρσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα και στη συνέχεια υποχωρεί για ένα διάστημα, ίσως και για αρκετά χρόνια.

Παραγοντες που επιδεινωνουν την ατοπικη δερματιτιδα

Οι περισσότεροι άνθρωποι με ατοπική δερματίτιδα εμφανίζουν βακτηριδία Staphylococcus aureus στο δέρμα τους. Τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται γρήγορα, όταν το δέρμα έχει πληγές ή τραυματισμούς με παρουσία υγρών από την φλεγμονή και το ξύσιμο. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, ιδιαίτερα σε νεαρά παιδιά.

Παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν τις ενδείξεις και τα συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας:

  • Ξηρό δέρμα, το οποίο μπορεί να προκύψει από μακρά, ζεστά μπάνια ή ντους
  • Ξύσιμο, το οποίο προκαλεί περαιτέρω βλάβη του δέρματος
  • Μολύνσεις από Βακτήρια και ιούς
  • Διακυμάνσεις στη θερμότητα και την υγρασία ( εποχικότητα)
  • Διάφορα χημικά σκευάσματα όπως καθαριστικά, απορρυπαντικά και σαπούνια
  • Μάλλινα ρούχα, κουβέρτες και χαλιά
  • Σκόνη και γύρη
  • Η ατμοσφαιρική ρύπανση
  • Ο καπνός του τσιγάρου
  • Στρες
  • Ιδρώτας
  • Σε παιδιά και βρέφη: φιστίκια, σόγια, ψάρια, αυγά, γάλα, και σιτάρι ( τροφικές αλλεργίες που συνυπάρχουν)

Θεραπειες και Φαρμακα για την ατοπικη δερματιτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να είναι επίμονη και ανθεκτική στη θεραπεία. Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε διάφορες θεραπείες για μήνες ή και χρόνια για να την ελέγξετε.  Ακόμη κι αν υπάρξει ανταπόκριση στη θεραπεία, τα συμπτώματα μπορεί να επανέλθουν.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε την κατάσταση νωρίς, ώστε να ξεκινήσει η θεραπεία. Αν με τακτική ενυδάτωση και άλλα βήματα αυτό-φροντίδας δεν υπάρξει βελτίωση, τότε ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει τις ακόλουθες θεραπείες και φάρμακα:

Φάρμακα

  • Κρέμες που ελέγχουν τον κνησμό και τη φλεγμονή. Μπορεί ο δερματολόγος να συνταγογραφήσει κορτικοστεροειδή σε κρέμα ή αλοιφή.
  • Κρέμες που συμβάλουν στην αποκατάσταση του δέρματος. Φάρμακα που ονομάζονται αναστολείς της καλσινευρίνης επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Πρόκειται για ασφαλή και αποτελεσματική αγωγή , ιδιαίτερα ως μέτρο συντήρησης.
  • Φάρμακα για την καταπολέμηση της λοίμωξης. Μπορεί να χρειαστεί η λήψη αντιβιοτικών, αν έχετε μια βακτηριακή λοίμωξη του δέρματος ή μια ανοιχτή πληγή ή σκασμένο δέρμα που προκαλούνται από το ξύσιμο.
  • Από του στόματος φάρμακα για την φαγούρα. Αν η φαγούρα είναι σοβαρή κάποιο αντιϊσταμινικό μπορεί να βοηθήσει.
  • Από του στόματος ή ενέσιμη χρήση φαρμάκων που ελέγχουν τη φλεγμονή. Για πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει κορτικοστεροειδή από το στόμα ή σε ενέσιμη μορφή. Αφού σταματήσετε να παίρνετε τα κορτικοστεροειδή συνεχίστε την ενυδάτωση και τη χρήση άλλων μέσων αυτό-φροντίδας ώστε να αποφευχθεί κάποια έξαρση.

Θεραπείες

Φωτοθεραπεία. Η απλούστερη μορφή της θεραπείας φωτός (φωτοθεραπεία) περιλαμβάνει την έκθεση του δέρματος σε ελεγχόμενους χρόνους σε φυσικό ηλιακό φως. Άλλες μορφές Φωτοθεραπείας περλαμβάνουν χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας Α (UVA) και στενού φάσματος UVB, είτε μόνες τους είτε σε συνδυασμό με φάρμακα.

  • Τοπικά ή συστηματικά κορτικοστεροειδή
  • Ανταγωνιστές καλσινευρίνης (Πιμεκρόλιμους –Τακρόλιμους)
  • Kυκλοσπορίνη συστηματικά ( σε βαρειές καταστάσεις που έχουν αποτύχει άλλες συστηματικές θεραπείες)
  • Τοπική ή συστηματική αντιβιοτική αγωγή , σε επιμολύνσεις από σταφυλόκοκκο ή στρεπτόκοκκο.
  • Τοπικές μαλακτικές κρέμες. Αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας και η συχνή χρήση σε καθημερινή βάση μειώνει τις υποτροπές σε αριθμό και βαρύτητα
  • Θεραπεία για το άγχος. Η συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά και τους νέους ενήλικες που είναι σε εξαιρετικά δύσκολη θέση ή απογοητευμένοι από την κατάσταση του δέρματος.
  • Χαλάρωση, τροποποίηση συμπεριφοράς ή βιοανάδραση. Αυτές οι προσεγγίσεις μπορεί να σας βοηθήσουν σχετικά με τον κνησμό και τη συνήθεια του ξυσίματος.